بررسی اثرات ژنوتوکسیک آرسنیک بر ماهی کلمه (rutilus caspicus) با استفاده از آزمون های میکرونوکلئوس و کامت

زمینه و هدف: آرسنیک به عنوان یک آلاینده می تواند منجر به بروز مشکلات جدی در آبزیان و انسان گردد. در پژوهش حاضر با توجه به ارزش اقتصادی و بوم شناختی ماهی کلمه دریای خزر (rutilus caspicus)، به ارزیابی اثرات ژنوتوکسیک آرسنیک بر این گونه با استفاده از آزمون های کامت و میکرونوکلئوس در سال 1395 پرداخته شده است.روش بررسی:  ابتدا ماهیان در معرض غلظت های 3، 6 و 9 میلی گرم در لیتر آرسنیک قرار گرفتند. یک تیمار شاهد نیز که فاقد آرسنیک بود، درنظر گرفته شد. نمونه برداری طی روزهای 3 و 7 مواجهه انجام گرفت. به منظور انجام تست میکرونوکلئوس، خون گیری طی دو نوبت انجام و فراوانی میکرونوکلئوس ها تعیین شد. برای انجام آزمون کامت از بافت آبشش ماهیان نمونه برداری و پارامترهای آسیب dna ارزیابی شد.یافته ها: مواجهه با آرسنیک باعث القای بروز میکرونوکلئوس ها در اریتروسیت ها و آسیب به dna در بافت آبشش گردید. به نحوی که فراوانی میکرونوکلئوس ها و مقادیر پارامترهای آسیب در تیمارهای مواجهه یافته با آرسنیک در مقایسه با شاهد به طور معنی داری افزایش یافت (05/0≥p). میزان آسیب وارد شده وابسته به زمان و غلظت مواجهه بود. بالاترین میزان پارامترهای آسیب شامل tail length، tail moment، %tail dna و همچنین فراوانی میکرونوکلئوس ها به ترتیب 55/1±1/101، 64/1±11/57، 09/3±45/59 و 58/0±26/2 بود که در تیمار مواجهه یافته با 9 میلی گرم در لیتر آرسنیک مشاهده شد.بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که غلظت های تحت کشنده آرسنیک می تواند باعث بروز میکرونوکلئوس ها و القای آسیب dna در ماهی کلمه شود. لذا، می توان بیان داشت که آرسنیک دارای اثرات ژنوتوکسیک بر ماهی کلمه است.

An Investigation on Genotoxic Effects of Arsenic on Caspian Roach (Rutilus Caspicus) Using Micronucleus and Comet Assays

Background and Objective: Arsenic, as a pollutant, can lead to serious problems in aquatic organisms and human. In the present study, considering the economic and ecological value of Caspian roach, Rutilus caspicus, genotoxic effects of arsenic on this species were assessed using the comet and micronucleus assays in 2016.Method: At first, the fish were exposed to the concentrations of 3, 6 and 9 mg L1 arsenic. A control treatment without arsenic was also considered. Sampling was done during the 3 and 7th exposure days. To perform micronucleus test, blood sampling was done at two times and micronuclei frequency was determined. To perform comet assay, sampling was done from the fish gill tissue and the DNA damage parameters were assessed.  Findings: Exposure to the arsenic led to the induction of micronuclei formation in the erythrocytes and DNA damage in the gill tissue. So that micronuclei frequency and values of damage parameters in the treatments exposed to arsenic significantly increased compared to the control (P≤0.05). The induced damage level was dependent on the exposure time and concentration. The highest levels of damage parameters including Tail Length, Tail Moment, %Tail DNA and also micronuclei frequency were 101.1±1.55, 57.11±1.64, 59.45±3.09 and 2.26±0.58, respectively which observed in the treatment exposed to 9 mg L1 arsenic.Discussion and Conclusion: The results from the present study indicated sublethal concentrations of arsenic can cause micronuclei formation and induction of DNA damage in Caspian roach. Therefore, it could be stated that arsenic has genotoxic effects on Caspian roach.