تحلیل تاثیر مفهوم بینابینیت در ارتقاء حس تعلق به مکان در مسجد-مدرسه‌های دوره قاجاریه (نمونه موردی: مسجد- مدرسه صالحیه شهر قزوین)

زمینه و هدف: در معماری دوره اسلامی ایران، بناهای عمومی همانند مسجد مدرسه‌ها مکان‌هایی برای تعاملات افراد با سلیقه‌ها و تفکرات مختلف بودند، این بناها با عملکردها و فضاهای متنوع خود و با داشتن فضاهایی بینابین که نقش تعیین کننده‌ای در سازمان‌دهی عملکردهای متنوع این مکان‌ها و پیوند بیشتر فرد با آن را داشتند، تشکیل یک کل واحد را می‌دادند، و تمایل فرد به ماندن در آن مکان را میسر می‌ساختند. هدف این مطالعه، تحلیل تاثیر مفهوم بینابینیت در ارتقاء حس تعلق به مکان در مسجد مدرسه‌های دوره قاجاریه است و به بیان این مطلب می‌پردازد که چگونه فضای بینابین می‌تواند در ارتقاء حس تعلق به مکان موثر باشد.روش بررسی: این پژوهش در تابستان سال 1398 با استفاده از روش تحقیق همبستگی به تحلیل متغیرها، و با مطالعات کتابخانه‌ای، میدانی و پیمایشی به بررسی مولفه‌های تاثیرگذار در ارتقاء حس تعلق به مکان و فضای بینابین و سپس به بررسی ارتباط معنادار بین این دو متغیر در نرم افزار spss 20 پرداخته است.یافته‌ها: یافته‌ها و نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که ضریب معناداری بین متغیرهای حس تعلق به مکان و فضای بینابین کمتر از 05/0 بوده و نشان از وجود از رابطه معنادار بین این دو متغیر است.بحث و نتیجه‌گیری: در نتیجه استفاده از مفهوم بینابینیت می‌تواند عاملی موثر برای ایجاد حس تعلق به مکان در فضای معماری باشد. زیرا امروزه مفهوم بینابینیت، در طراحی فضاهای معماری بسیار حائز اهمیت است، تا با استفاده از آن بتوان در مکان‌های عمومی جدید پیوند بین انسان و مکان را قوی ساخت؛ تا در نهایت منجر به بهره‌برداری بهتر از محیط و تدوام حضور افراد در آن گردید.

Analysis of the Impact of In-Between Meaning on Promoting the Sense of Place in the Qajar Mosque-Schools (Case Study: Salehiye Mosque- School in Qazvin City) *

Background and Objective: In the architecture of Islamic period of Iran, public buildings such as mosquesschools were places for people to interact with different tastes and thoughts, with their diverse functions and spaces and with inbetween spaces that played a decisive role in organizing the diverse functions of these places and linking them more closely. They formed a whole, and made it possible for one to stay in that place. The purpose of this study is to investigate the effect of the inbetween spaces on promoting a sense of place in the Qajar mosqueschools and to explore how inbetween spaces can be effective in promoting a sense of place?Method: Correlation analysis in Spss software was used to analyze the variables, and with library, field and survey studies to investigate the effective factors in promoting sense of place and inbetween spaces.Findings: Results of this study indicate that the coefficient of significance between the variables of sense of place and inbetween spaces is less than 0.05 and there is a significant relationship between these two variables.Discussion and Conclusion: The use of inbetween spaces can be effective in creating sense of place in architectural space. Because today the concept of inbetween spaces is very important in the design of architectural spaces, so that it can be used to reinforce the link between human and place in new public spaces, ultimately leading to better exploitation of the environment and the continued presence of people.