مقایسه کاربرد روش مدلسازی بیزین و روش‌های تصمیم گیری چند معیاره در ارزیابی ریسک محیط زیستی سدها (مطالعه موردی: سد طالقان)

زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی (era) ابزاری مهم در راستای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می رود. هدف از این تحقیق کاربرد روش مدل سازی بیزین مبتنی بر ساختار سلسله مراتبی به منظور اولویت بندی، ارزیابی و ارائه راهکارهای مدیریتی به جهت کاهش خطرات ناشی از ریسک های محیط زیستی سد طالقان می باشد. روش بررسی: در روش اول ارزیابی ریسک محیط زیستی سد طالقان با استفاده از شبکه بیزین(bn)  و بهره گیری از نرم افزارnetica  صورت پذیرفت.به منظور مقایسه نتایج حاصل از این روش با روش های متداولی چون روش های تصمیم گیری چند معیاره (mcdm)، ارزیابی ریسک محیط زیستی سد طالقان با روش mcdm و بهره گیری از نرم افزارexpert choice  نیز صورت پذیرفت. یافته‌ها: بر اساس نتایج این تحقیق، در میان توزیع های احتمالاتی گره تصمیم bn، تغییر کاربری اراضی، اثر بر جمعیت و فرسایش و رسوبگذاری مهم ترین ریسک ها هستند و آلودگی، لرزه خیزی، سیلاب، گردشگری و آسیب پذیری اکولوژیکی در اولویت های بعدی می باشند. بحث و نتیجه‌گیری: bns به عنوان روشی جدید با دارا بودن مزیت هایی چون در نظر گرفتن روابط بین متغیرها و شرایط عدم قطعیت از مدل های انعطاف پذیر با توانایی بالا در era محسوب می شوند. از اینرو به منظور دست یابی به یک راه حل جامع برای بررسی مسائل پیچیده ای چون era پروژ ه های عمرانی از جمله سدسازی، بکارگیری bns می تواند از کارایی بالایی برخوردار باشد