ارزیابی تناسب اراضی برای استقرار کاربری‌های کشاورزی و مرتعداری با روش ترکیب خطی وزن‌دار (مطالعه موردی: حوضه اُنار چای استان اردبیل)

زمینه و هدف: کشاورزی به عنوان یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور، نقش مهمی در رسیدن به توسعه پایدار را ایفا می کندکه مستلزم استفاده از اصول و روش های علمی و شناخت قابلیت های محیطی می باشد. در این خصوص، میان توسعۀ کشاورزی و منابع محیطی نیز ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. حوضه آبخیز اُنارچای یکی از حوضه‌های واقع در مرکز استان اردبیل به شمار می‌رود که نقش مهمی در امرار معاش مردم بومی منطقه دارد. هدف از تحقیق حاضر،  ارزیابی توان اکولوژیک و تعیین تناسب اراضی برای فعالیت‌های کشاورزی و مرتع‌داری در حوضه آبخیز اُنارچای اردبیل در سال 1395 می‌باشد. روش بررسی: در مرحله اول با بررسی منابع و کسب استانداردها، 13 معیار ارزیابی توان کشاورزی، مرتع داری مشخص گردید. در مرحله‌ی بعد، کلیه  لایه ها با فرمت مشابه به سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) وارد و با روش فازی استانداردسازی شدند. در ادامه، از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و ماتریس مقایسات دوتایی برای وزن دهی به معیارها و زیرمعیارها استفاده شد و درنهایت، کلیه ‌لایه‌ها با استفاده از روش ترکیب خطی وزن‌دار (wlc) تلفیق شدند. یافته ها: نتایج حاصل از ارزیابی نشان داد که در مجموع، 84.19% از منطقه (11659 هکتار) دارای توان بسیار خوب تا ضعیف برای فعالیت کشاورزی و 15.81% ( 2189 هکتار) نیز برای مرتعداری دارای توان خوب، متوسط و ضعیف است. بحث و نتیجه گیری: نتایج کلی این تحقیق بیان گر این است که تناسب متعادلی بین پتانسیل سرزمین و کاربری فعلی برقرار نیست.

Ecological Land Capability Evaluation for Agriculture and Range Management Using WLC Method (Case study: Onarchay watershed, Ardabil province)

Background and Objective: Agriculture as an important part of the economy has a great role to achieve sustainable development using scientific methods and knowing environmental potentials. In this regard, there is a close relationship between agriculture development and environmental resources. Onarchay is one of the watersheds in the center of Ardabil province that has a critical role in local people’s livelihood. The purpose of this study was to evaluate ecological land capability and determine the suitability rate for agriculture and range activities in Onarchay watershed in 2016. Method: First, by reviewing of the sources, 13 criteria for agriculturerangeland capability evaluation were defined. In the next step, all of the criteria were imported to the Geographic Information System (GIS) with the same format and were standardized. Then, Analytical Hierarchy Process (AHP) and binary comparison matrix were used to weight to the criteria and sub criteria and finally, all of the criteria were combined using Weighted Linear Combination (WLC) method. Findings: Based on the results 11659 hectares (84/19%) for agricultural activity have very good to weak potential and 2189 hectares (15/81%) for rangeland activity have good, moderate and weak potential. Discussion and Conclusion: Results showed that there is no balance between current land use and land potential in Onarchay watershed.