بررسی نقش خشکه‌دار در زادآوری طبیعی درختان جنگلی (مطالعه موردی: راشستان لالیس، نوشهر)

زمینه و هدف: خشکه دارها به عنوان مهم‏ترین عامل کنترل کننده ساختار و فعالیت در جنگل های معتدله شناخته می شوند. به منظور بررسی نقش خشکه دارها در زادآوری درختان جنگلی، تراکم زادآوری محیط اطراف خشکه دار در جنگل های بکر منطقه لالیس نوشهر مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: جهت نمونه برداری از خشکه دارهای سرپا از پلات های دایره ای به مساحت 5 آر و به مرکزیت خشکه دار، و همین طور در خشکه دارهای افتاده از پلات های مستطیلی به عرض 4 متر و طول خشکه دار موجود، استفاده شد. درجه پوسیدگی خشکه دار به همراه موقعیت توپوگرافیک و مساحت حفره تاجی ناشی از خشکه دار با توجه به میانگین قطر بازشدگی تاج، یادداشت گردید. برای بررسی اثر حفره ها، از نظر سطح به پنج دسته تاج پوشش بسته، سطح خیلی کم (کم‏تر از 50 مترمربع)، سطح کم (50 تا 150 مترمربع)، سطح متوسط (150 تا 250 مترمربع) و سطح زیاد (250 تا 480 مترمربع) تقسیم شد. یافته ها: نتایج مربوط به زادآوری نشان داد گونه راش بیش‏ترین تراکم زادآوری را در برگرفته است. میزان تراکم نهال در کلاس پوسیدگی چهارم بیش‏ترین تعداد را برای تمام گونه ها به خود اختصاص داد. همچنین با افزایش اندازه سطح حفره های تاجی، بر تراکم زادآوری افزوده شده است و کلاس سطح زیاد بیش‏ترین زادآوری را دربردارد. تراکم زادآوری بین طبقات شیب و کلاس های ارتفاعی تفاوت معنی داری نشان نداد، ولی تراکم گونه های راش، پلت، شیردار و توسکا در جهات مختلف تفاوت های معنی داری نشان می دهد. بحث و نتیجه گیری: یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که شناخت فرآیند های طبیعی در توده های بکر اکوسیستم های جنگلی، اطللاعات مفیدی در اختیار مدیران اجرایی، جهت اتخاذ تصمیمات درست قرار می دهد.

Assessment of Dead Tree Role in Natural Regeneration(Case study: Lalis Beech forests, Nowshahr)

Background and Objective: Dead trees are an important factor for structure and activity controlling in forest temperature. For the sake of survey role of dead trees in the regeneration of trees species, regeneration density of environs dead trees in Lalis forests, Nowshahr was studied. Method: For a sampling of snags by circle plots (500 m2 area) and snag in the center, and also in the logs used of along plots into width fourmeter and dead trees length. Decay classes of dead trees, topographic position and canopy gap area due to dead tree inscribed according to average diameter of canopy opening. In this study gaps were divided into five groups, including close canopy, very small (2), small (50150 m2), mediumsize gap (150250 m2) and large size (250480 m2). Findings: Results of regeneration show that beech species had the most regeneration density. According to the results of density in decay classes, the fourth class had the most regeneration density for total species. Also with the increase in the size of gaps area, accrue in regeneration density and fifth class includes most regeneration. Differences mean values of density between slope and altitude classes weren’t significant, but the density of Beech, Persian Maple, Cappadocian Maple, and Alder species were significant in different aspects. Discussion and Conclusion: The findings of the present study show that recognizing natural processes in virgin stands of forest ecosystems provides useful information for managers to make the right decisions.