اثر سال‌خوردگی جمعیت بر آلودگی زیست محیطی در ایران

زمینه و هدف: جمعیت جهان در حال پیر شدن است و تقریباً تمام کشورها با روند افزایش تعداد و نسبت افراد مسن به کل جمعیت مواجه هستند. پیش‌بینی‌ می شود که از سال 2015 تا 2030 جمعیت افراد مسن در ایران دو برابر خواهد شد. همچنین بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کنند، اما این نرخ در ایران بیش از 70 درصد است. بر این اساس هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر سال‌خوردگی جمعیت و گسترش شهرنشینی بر انتشار آلودگی در ایران طی دوره 1350 تا 1392 است. روش بررسی: در این پژوهش با توجه به نتایج ایستایی متغیرها از روش هم جمعی در قالب رهیافت خود رگرسیونی با وقفه‌های گسترده (ardl) استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه سال‌خوردگی جمعیت با آلودگی هوا در ایران به صورت u وارون است و با افزایش نسبت افراد مسن به کل جمعیت، در ابتدا سرانه انتشار گاز دی اکسید کربن افزایش می یابد، اما در ادامه مقدار انتشار آن روندی نزولی پیدا می‌کند. همچنین نتایج نشان داد که افزایش نسبی شهرنشینی در کوتاه مدت و بلند مدت منجر به افزایش انتشار آلودگی می‌شود. علاوه بر موارد فوق، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی سرانه در هر دو حالت کوتاه مدت و بلندمدت رابطه مثبت و معنی‌داری با سرانه انتشار گاز دی اکسید کربندارند. پیشرفت تکنولوژی نیز تنها در بلندمدت رابطه ای مثبت و معنی‌داری با انتشار آلودگیدارد. بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه با توجه به این که ضریب شهرنشینی دارای بیش‌ترین اثرگذاری برانتشار آلودگی است (06/3 در بلندمدت)، می بایست تمهیداتی از جانب سیاست‌گزاران اتخاذ شود تا رشد شهرها کم‌ترین آسیب را به محیط زیست وارد نماید. به عبارتی برنامه های‌ توسعه شهرها هماهنگ با مباحث زیست محیطی تدوین شود.

Impact of Population Ageing on Environmental Pollution in Iran

Abstract Background and Objective: The world’s population is ageing and virtually every country in the world is experiencing growth in the number and proportion of older persons in its population. It is predicted that old population will double from 2015 to 2030 in Iran. Actually, more than half of the world’s population lives in urban areas, and urbanization rate is over 70% in Iran. Therefore, the main purpose of this study is to investigate the impact of population ageing and urbanization on air pollution over the period of 1971 to 2013 in Iran. Method: In this study, based on the results of variables stationary, the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) approach was applied. Findings: The results revealed that the relationship between old population and CO2 emission per capita is inverted Ushaped and statistically significant, and CO2 emission initially increases with the increase of old population and then drops with the increase of old population. Moreover, the results imply that a relative increase in urbanization in the short and long terms is associated with the increase of CO2 emissions per capita. It was also found that gross domestic production and energy consumption per capita positively affect CO2 emissions per capita in the short and long terms. Technological advances have a significant positive effect on per capita CO2 emissions in the long term. Discussion and Conclusion: In this study, according to the urbanization coefficient which has the greatest influence on pollution emissions (3.63 in the long term), the measures should be taken by policymakers to minimize the damage of urbanization growth to the environment. In other words, urban development plans should be designed in harmony with the environmental issues.