ارزیابی شدت تخریب منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل اصلاحی بیابان زایی imdpa و gis در دشت شیراز استان فارس

زمینه و هدف: بسیاری از عرصه های منابع طبیعی و کشاورزی در اثر استفاده بی رویه و عدم مدیریت صحیح آب های زیرزمینی تبدیل به بیابان گردیده اند. علت بیابان زایی و تخریب سرزمین علاوه بر عوامل طبیعی ناشی از عملکرد نادرست انسان می باشد که پیامد هایی مانند شور شدن و افت سطح آب زیرزمینی را به همراه دارد. در این راستا به منظور برنامه ریزی مقابله با تخریب منابع آب زیرزمینی، ارزیابی شدت تخریب منابع آب زیرزمینی دشت شیراز انجام گردید. روش بررسی: در این مطالعه از مدل اصلاحیimdpa  برای تعیین شدت تخریب منابع آب زیرزمینی استفاده شد.  نقشه نهایی تخریب منابع آب زیرزمینی از تلفیق لایه های اطلاعاتی شاخص های معیار آب حاصل شد.  یافته ها: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در حدود 55 درصد از منابع آب زیر زمینی قسمت اصلی دشت شیراز در کلاس خطر متوسط و در حدود 30 درصد در کلاس خطر شدید و خیلی شدید تخریب قرار دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که شاخص هدایت الکتریکی بیش ترین تاثیر را در تخریب منابع آب زیرزمینی دشت شیراز داشته است. هم چنین مشخص شد که مدل پیشنهادی کارایی خوبی برای برآورد شدت تخریب منابع آب زیرزمینی دارد. لذا پیشنهاد می شود این مدل در مناطق مشابه برای تعیین شدت تخریب منابع آب زیرزمینی مورد استفاده قرار گیرد.

Degradation severity assessment of groundwater resourses using the modified version of IMDPA and GIS in Shiraz plain, Fars province

Background and Objective: Many agriculture and natural resources have turned into desert due to overuse and mismanagement of groundwater. The main cause of desertification and land degradation, in addition to natural factors, is improper human activities that lead to some consequences such as salinity and lowering the groundwater level. In this regard, the degradation severity assessment of groundwater resources was done in Shiraz plain to plan for encountering the degradation of groundwater resources. Method: In this study, the modified IMDPA model was used to determine the severity of groundwater resources degradation. The final map of groundwater resources degradation was created by integrating the information layers of indices of water criterion. Findings: The results of this study indicated that about 55% of the main part of the plain is under moderate hazard class of water degradation and about 30% of it is under severe and very severe hazard classes of water degradation. Discussion and Conclusion: The results of this study showed that the electrical conductivity index had the greatest impact on the degradation of groundwater resources in Shiraz plain. Moreover, it was found that the proposed model has a good performance in estimating the severity of groundwater resources degradation. Therefore, the model is recommended to be applied in similar areas to determine the severity of groundwater resources degradation.