ساخت مدل مفهومی تاب‌آوری کاربری اراضی شهری در برابر بلایا با رویکرد توسعه پایدار

زمینه و هدف: شهر، با شکل و شمایل کنونی اش، با توجه به تاریخ سکونت گاهی انسان (حداقل ده هزار سال)، موجودیتی نو زاده شده است. این موجود نو ظهور، اگر چه وسعت اندکی از کل سرزمین را اشغال کرده است، اما اکثریت جمعیت انسانی را درون خویش بلعیده است. از سوی دیگر انسان همواره با بلایا  و  بحران های طبیعی و انسان ساخت روبه رو است. هر چند اجتناب از بحران ممکن نیست اما با طراحی مناسب می توان از صدمات این بحران ها کاست. لذا بررسی تاب آوری شهری یکی از موارد حیاتی برای آمادگی شهر در برابر بلایای طبیعی و انسان ساخت است. با افزایش میزان تاب آوری شهرها می توان خسارات ناشی از مخاطرات را به حداقل ممکن رساند. اهمیت این موضوع تا جایی است که، برخی از آن به عنوان الگوی جدیدی در تحولات شهرسازی یاد می کنند. روش بررسی: در پژوهش حاضر سعی بر آن است تا از روش قیاسی همراه با  نگرش سیستمی استفاده شود. یافته‌ها: به منظور تعیین ابعاد و مولفه های پیشنهادی تاب آوری کاربری اراضی شهری، مطالعات فراوان و متعددی در این زمینه صورت گرفته است. تا در نهایت ابعاد و معیارهای که از لحاظ کارشناسان(خبرگان متخصص در حوزه برنامه ریزی محیط زیست، شهرسازی، جغرافیا و برنامه ریزی شهری) شاخص تر بوده اندبرای تاب آوری کاربری زمین پیشنهاد شده اند. بحث و نتیجه‌گیری: ابعاد و معیارهای تاب آوری کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعه پایدار شناخته و تعیین شد و مدل مفهومی آن ترسیم گردید تا بتوان در راستای کاهش آسیب پذیری و تقویت تا ب آوری شهرها و ساماندهی آن ها گام های موثری برداشت.

Construction of a conceptual model for against disasters using a sustainable development approach

Background and Objective: Looking at the long history (at least ten thousand years) of human settlement, we can realize that urban environments in their current shape and form can be considered a relatively new phenomenon. Despite covering a small area of the earth’s surface, urban environments house the majority of human population. The man is always faced with natural and manmade disasters and crises. Although it is not possible to avoid crisis, but its damage can be reduced by proper design. Thus, evaluation of urban resilience is one of the crucial factors to gurd the city against the natural and manmade disasters. Increase of the resilience of cities can minimize the damage caused by natural disaster. The importance of this issue is as high as some have referred to it as a new paradigm in urban evolution. Method: In this study, it has been attempted to use a deductive approach with a systematic approach. Findings: Numerous studies have been carried out to determine the relation of resilience dimensions and components with the urban land use. In the end, several dimensions and criteria considered more prominent by the experts (specialized in the field of environmental planning, urban planning, and geography) have been proposed for the concept of land use resilience Discussion and Conclusion: It has been attempted to determine both diminition and resiliency of urban lands criteria and also sustainable development approach though applying inductive approaches with system concept. Finally, by drawing the related conceptual model, effective steps will be made for reduction of vulnerabilties and improving cities and their systems.