ارزیابی میزان غلظت فلزات سنگین و میزان آلودگی در رسوبات، منطقه افیولیتی آلمه جوق (شمال شرق ایران)

زمینه و هدف: فلزات سنگین می توانند با غلظت های پایین در خاک وجود داشته باشند و خاک را آلوده نمایند و با توجه به این که منطقه مورد مطالعه از نظر سنگ شناسی افیولیتی می باشد، می تواند باعث افزایش غلظت فلزات سنگین در منابع آب و خاک منطقه شود. در این مقاله به بررسی غلظت فلزات سنگین و ارزیابی آلودگی در رسوبات منطقه آلمه جوق (افیولیت فریمان) پرداخته شده است.روش بررسی: به منظور بررسی میزان غلظت فلزات سنگین و نیز وضعیت آلودگی رسوبات درمنطقه مورد مطالعه، تعداد 9 نمونه از رسوبات منطقه از عمق 30 20 سانتی متری برداشت گردید. نمونه ها به آزمایش گاه زیست محیطی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد انتقال داده شد و مقادیر پارامترهای ph و ec خاک اندازه گیری گردید.هم چنین مقدار10 گرم از خاک منطقه (مواد عبوری از الک200 مش) به آزمایش گاه  acmeکانادا انتقال داده شد تا به روش پلاسمای القایی – اسپکترومتری جرمی (icpoes) برای تعیین میزان فلزات سنگین مورد آنالیز قرار گیرند.بحث و نتیجه گیری : بررسی هم بستگی فلزات سنگین توسط ضریب پیرسون، آنالیز خوشه ای و تحلیل مولفه اصلی نشان داد، دو منشاء متفاوت برای توزیع ژئوشیمیایی فلزات سنگین در رسوبات منطقه وجود دارد. مجموعه افیولیتی ،توزیع عناصر کبالت، نیکل و کروم و مجموعه پیروکلاستیک و ولکانیکی، توزیع عناصر آهن، مولیبدن، وانادیوم، مس، آرسنیک و سرب ،پتاسیم و کادمیوم را کنترل کرده اند. ph خاک های منطقه مورد مطالعه بر اساس طبقه بندی انجمن علوم خاک آمریکا، در محدوده نسبتاً قلیایی قرار می گیرند. ارزیابی عامل غنی شدگی نشان داد، نیکل غنی شدگی بی نهایت شدید دارد و عناصر آرسنیک و کروم در منطقه غنی شدگی شدید را نشان می دهند. غنی شدگی فوق نشانه منشاء آنتروپوژنیک می باشد. ضریب آلودگی نیز نشان می دهد، نیکل بالاترین آلودگی را در منطقه دارا است. شاخص زمین انباشتگی نیز نشان از آلوده بودن رسوبات منطقه به نیکل دارد.

Assessment of heavy metals concentrations and pollution in sediments of Almejogh Ophiolite Region (NorthEast of Iran)

Background and Objective: Heavy metals can be present at low concentrations in the soil and contaminate it. Since the study area is ophiolite in terms of lithology, it can increase the concentration of heavy metals in soil and water resources. In this study, the concentration of heavy metals has been investigated and the pollution in sediments of Almejogh region (Fariman ophiolite) is evaluation.Method: To study the concentration of heavy metals and sediment pollution in the study area, 9 samples of sediment were taken from depth of 30 to 20 cm. The samples were transferred the environmental laboratories of Islamic Azad University of Mashhad and the amounts of pH and EC in soil were measured. 10 grams of soil (material passing through a 200mesh sieve) was transferred to the ACME Laboratories of Canada in order to be analyzed for determining the amount of heavy metals by the induction plasmamass spectrometry (ICPOES) method.Discussion and Conclusion: Study of the correlation of heavy metals by Pearson coefficient, cluster analysis and principal components analysis showed that there are two different origins for geochemical distribution of heavy metals in sediment of the region. Ophiolite set of distribution of Cobalt, Nickel, Chromium and Pyroclastic and volcanic set as well as distribution of Iron elements, Molybdenum, Vanadium, Copper, Arsenic, Lead, Potassium and Cadmium were controlled. The pH of the soil in the study area fell within the pretty alkaline limit based on the classification of American soil science society. Evaluation of enrichment factor showed that Nickel has a very high enrichment and Arsenic and Chromium were in a high enrichment region. The above enrichment is indicative of anthropogenic origin. The pollution coefficient also showed that Nickel has the highest pollution in the region. The index of accumulation (of earth) also indicates t contamination of the sediment with Nickel in the region.