ارزیابی دلایل بی‌توجهی و غفلت کشاورزان از عوارض سوء مصرف کودهای شیمیایی (به‌ویژه کود ازته) به‌روش بحث متمرکز گروهی

زمینه و هدف: افزایش جمعیت و تقاضا مستلزم بالا بردن میزان تولید در واحد سطح است. رقابت برای افزایش عملکرد موجب استفاده‌ی بیش از حد از کودهای نیتراته شده است. مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی علاوه بر هزینه زیادی که بر کشاورز تحمیل می‌کند، اثرات زیان‌باری را نیز در پی دارد. با توجه به اینکه این کشاورزان هستند که در نهایت در وقت عمل میزان استفاده از کودهای شیمیایی را تعیین می‌کنند، لذا دلایل بی‌توجهی و غفلت کشاورزان از عوارض سوء مصرف کودهای شیمیایی بر استفاده از روش بحث متمرکز گروهی مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: تحقیق با مشارکت 12 نفر از سبزی کاران شهرستان بوکان (آذربایجان غربی) انجام شد. در مجموع 5 دوره بحث متمرکز گروهی با مدت زمان 1 ساعت برای هر دوره اجرا گردید. یافته ها: با توجه به نتایج به‌دست آمده دلایل بی‌توجهی کشاورزان از اثرات سوء کودهای شیمیایی در قالب 5موضوع (themes) اصلی مورد بحث و بررسی قرار گرفت که عبارتند از 1 هدف از تولید 2 نبود ملاک تشخیص محصولات سالم یا ارگانیک از محصولات غیرارگانیک 3 عناصر مورد توجه در تولید محصول 4 عملکرد مراکز تحقیقاتی و جهاد کشاورزی پیرامون عوارض سوء مصرف بی‌رویه کود ازته در مزارع و 5 عدم آشنایی کشاورزان با کشت ارگانیک. بحث و نتیجه گیری: فرهنگ‌سازی در جامعه در جهت خرید و مصرف محصولات سالم ولو با قیمت بالا کمک بسیاری در جهت علاقمندی و رضایت کشاورز از کشت محصولات سالم با حداقل مصرف کود خواهد داشت و این زمانی تحقق می یابد که دولت در این زمینه به وظایف خود به نحو احسن عمل کند. از جمله موظف کردن کارشناسان سازمان های مربوطه بر نظارت و کنترل میزان کودهای مصرفی در مزارع سبزی کاری و جلب توجه و رضایت کشاورزان می تواند کمک چشمگیری در کاهش میزان مصرف کود در اراضی کشاورزی داشته باشد. تولید محصولات سالم به طور مستقیم با بهداشت و سلامت افراد جامع در ارتباط است. با بها دادن به تولید و مصرف محصولات سالم می توان جامعه ای سالم داشت و بدون مشکل به سوی اهداف مورد نظر در هر زمینه گام برداشت. نتایج این تحقیق نقش بسزایی در بهبود کشاورزی سالم به‌منظور تولید محصولات سالم و عاری از کود خواهد داشت.