کاربرد پرتو گاما در بازیافت و غیرفعال‌سازی ریزجانداران بیماری‌زا در لجن فاضلاب شهری تصفیه‌خانه جنوب تهران برای تولید کود آلی خاک

لجن یک محصول جانبی اجتناب‌ناپذیر تصفیه‌خانه فاضلاب شهری و منبع عناصر غذایی مورد نیاز گیاه است و با غیرفعال‌سازی ریزجانداران بیماری‌زای آن با پرتوتابی گاما، به عنوان کود آلی قابل بازیافت است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی تیماردهی لجن فاضلاب تصفیه‌خانه جنوب تهران تحت تاثیر پرتو گاما با/ بدون حرارت‌دهی برای حذف شاخص‌های اصلی بیماری‌زا می‌باشد. شاخص‌های باکتریایی هم‌چون کلی‌فرم گرماپای، استافیلوکوکوس، سالمونلا و ای‌کولای با استفاده از پرتو گاما (دزهای 0، 5، 10، 15 و 20 کیلوگری)، حرارت‌دهی (دمای 70 و 180 درجه سانتی‌گراد) و ترکیبی از آن‌ها، مورد بررسی قرار گرفتند. میزان شمارش برخی باکتری‌های بیماری‌زا، بیش از حد استاندارد و دارای محدودیت در استفاده به عنوان کود آلی بودند، تا جایی که براساس استاندارد آمریکا و استاندارد ایران در کلاس b و 3p (به ترتیب) قرار نگرفتند. استفاده از پرتوتابی گاما حداقل 10 کیلوگری به تنهایی و ترکیب دو روش پرتوتابی گاما (حداقل 10 کیلوگری) و حرارت‌دهی، برای غیرفعال‌سازی چهار شاخص باکتریایی کافی می‌باشد؛ در حالی که دو روش حرارت‌دهی به تنهایی، قادر به حذف کامل آن‌ها نبودند. در مجموع پرتوتابی لجن فاضلاب با گاما به تنهایی، برای تولید کود آلی خاک مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی بوده و در مقایسه با ترکیب دو روش، کافی و مقرون به صرفه است.

application of gamma irradiation in recycling and inactivation of pathogenic microorganisms of municipal sewage sludge in south of tehran for production of soil organic fertilizer

sewage sludge is an inevitable byproduct of wastewater treatment plants and a valuable source of essential plant nutrients. with inactivation of its pathogenic microorganisms by gamma radiation can be recycled as soil organic fertilizer. this research evaluates the sludge treatment by gamma irradiation with/without pasteurization on the removal of main indicators pathogenic in the south of tehran waste water treatment plant sludge (wwpts). gamma irradiation (0, 5, 10, 15, 20 kgy), pasteurization (70 and 180 °c) and their combination were used to examine bacterial indicators such as fecal coliform, staphylococcus, salmonella, and escherichia (e. coli). there were some pathogenic bacteria in this organic fertilizer that exceeded the standards and could not be classified as class b or p3 according to the american and iranian standards. application of gamma irradiation at least 10 kgy dose, alone, and combination of gamma irradiation (at least 10 kgy) and pasteurization were sufficient for complete inactivation of four pathogenic bacteria indicators, however, the pasteurization methods alone were not able for removal them completely. generally, gamma irradiation of sewage sludge to produce organic soil fertilizer is carried out in accordance with national and international standards. it is sufficient and cost-effective compared to two methods.