طراحی، ساخت و کنترل کیفی چشمه‌ی‌ استاندارد کالیبراسیون سیستم طیف‌سنجی گاما با ماتریس فیلتر

شناسایی و اندازه ‌گیری میزان پرتوزایی ذرات معلق در هوا یک امر ضروری و بسیار مهم برای شناخت و تخمین اثر آلودگی ‌های پرتوزا بر سلامت افراد و محیط زیست است. طیف‌ سنجی گاما یکی از مفیدترین روش‌ های آنالیز کمّی و کیفی نمونه‌ ها از جمله فیلترهای هوا است. یکی از اقدامات اولیه و ضروری در انجام آنالیز نمونه‌ ها توسط طیف‌سنجی گاما، کالیبره کردن این تجهیز است که نیازمند چشمه ‌های استاندارد مناسب می‌ باشد. هدف از این پژوهش طراحی و ساخت یک چشمه استاندارد مناسب با هندسه فیلتر و سپس کنترل کیفی و صحه ‌گذاری آن است. به این منظور از فیلتر هوای هپای دایره ای شکل با قطر mm 60 استفاده گردید. سیستم طیف‌ سنجی hpge با استفاده از چشمه استاندارد ساخته شده کالیبره گردید. نتایج شمارش چشمه ساخته شده و کنترل کیفی آن صحت روش ساخت چشمه را نشان داد. صحه‌ گذاری روش ساخت چشمه به وسیله روش اسپایک، خطای قابل ‌قبول 8 % را نشان داد.

Design, manufacture, and quality control of a calibration standard source of gammaray spectrometry system with filter matrix

Identifying and measuring the radioactivity of airborne particles are a necessary and very important to recognize and estimate the effect of radioactive contamination on human health and the environment. Gammaray spectromety is one of the most useful methods for quantitative and qualitative analysis of samples, like air filters. One of the first and necessary steps in performing sample analysis by Gammaray spectrometer is to calibrate this equipment, which requires appropriate standard sources. The purpose of this research is to design and manufacture a suitable standard source considering filter geometry and its quality control and validation. For this purpose, a circular HEPA air filter with a diameter of 60 mm was used. Gammaray spectrometry system (HPGe) was calibrated by mentioned standard source. The results of counting and quality control of the manufactured source showed the accuracy of source manufacturing method. The validation of manufacturing method by Spike method showed an acceptable error of 8%.