تحلیل راهبرد مقاومت در دیپلماسی هسته ای جمهوری اسلامی ایران بر اساس نظریه فرهنگی روابط بین‌الملل

منطق رفتار سیاست خارجی ایران در موضوع هسته ای اغلب در چارچوب نظریه های خردگرا و بر اساس گزاره هایی چون «انتخاب استراتژیک»، «انتخاب اقتصادی» و نیازهای فیزیکی تحلیل شده است. در حالی که برخی از وجوه رفتار سیاست خارجی این کشور مثل بلندپروازی و مقاومت فعال در موضوع هسته ای در عین فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم غرب به ویژه ایاالت متحده را نمی توان بر اساس این نظریه ها تبیین کرد. در چنین شرایطی، فهم منطق رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی، مستلزم درکی عمیق از زمینه های فرهنگی و روانشناسی سیاست خارجی آن است. مقاله حاضر با استفاده از نظریه فرهنگی روابط بین الملل که نظام بین الملل و سیاست خارجی کشورها را بر اساس زمینه های تاریخی و انگیزه های روان شناختی تحلیل می کند، تالش دارد علت راهبرد مقاومت ایران در موضوع هسته ای را تبیین کند. یافته های پژوهش نشان می دهد در سیاست خارجی جمهوری اسلامی، گذشته و حافظه تاریخی همواره نقش مهمی ایفا می کند. به این معنا که ترکیبی از آموزه های اسلامی و مسئله غرور در فرهنگ ایرانی و احساس تحقیر و قربانی شدن در گذشته، موجب برانگیخته شدن حس استقالل طلبی و فرهنگ مقاومت در برابر دیکتاتوری و سلطه قدرت های خارجی در میان مردم ایران و به تبع آن سیاست خارجی شده است که هدفی به نام منزلت و عزت را دنبال می کند. روش پژوهش مقاله کیفی از نوع شرطی خالف واقع است.

Analysis of Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran by “A Cultural Theory of International Relations”: the Case of Study: Nuclear Diplomacy

Most of the theories used in analyzing foreign policy of the Islamic Republic of Iran are based on “Appetite & or &Reason& anthropology. While the logic of Iran’s foreign policy in certain issues, such as the nuclear conflict with the West, cannot be analyzed solely on the basis of Appetite and Reason drives such as security and power. In this regard, “A cultural theory of international relations” can provide a framework for analysis of the Ideational aspects of Iran’s foreign policy as it seeks the basis of the international politics in the spirit drive. The question is that, what is the basis of some courageous behaviors of Iran’s foreign policy, in particular it’s nuclear dispute with the West, which has affected the impulses of gaining power and security? By applying of the philosophical anthropology of “A cultural theory of international relations”, we can state this hypothesis that Iran’s foreign policy particularly its nuclear diplomacy is spiritbased. On this basis, the logic and basis for nuclear diplomacy can be analyzed on the basis of two instruments of, aimed at Selfesteem.