بررسی سهم مهاجرت در تغییر نرخ رشد جمعیت استان‌های کشور طی دوره زمانی 95-1385

همگرایی روندهای مرگ‌ومیر و موالید، ثبات آن‌ها در سطوح پایین، افزایش شدت مهاجرت داخلی و عدم توازن الگو و شدت آن در مناطق مختلف، مهاجرت داخلی را به تعیین‌کننده‌ای مهم در میزان رشد جمعیت در مقیاس استانی تبدیل کرده است. هدف مطالعه حاضر، تعیین تاثیر مهاجرت بر نرخ رشد جمعیت است. روش تحقیق، تحلیل ثانویه داده‌های مهاجرت استانی طی دوره زمانی 95-1385 است. نتایج نشان‌ داد، مهاجرت در اکثر استان‌ها تاثیر کاهشی بر نرخ رشد جمعیت داشته است. در هر دو دوره، بسیاری از مناطق به دلیل مهاجرفرستی، کاهش نرخ رشد جمعیت را داشته‌اند. این کاهش از 62/1- درصد برای استان خراسان شمالی و 18/1 درصد برای استان البرز نوسان داشته است. میزان مهاجرت در برخی از استان‌ها موجب تبدیل نرخ رشد جمعیت مثبت، به نرخ رشد منفی شده است (استان همدان و خراسان شمالی در دوره 95-1390). استان‌های کرمانشاه، لرستان، خوزستان، همدان، ایلام و خراسان ‌شمالی بالاترین تاثیر کاهشی و استان‌های البرز، سمنان، بوشهر بالاترین تاثیر افزایشی از مهاجرت را داشته‌اند. استمرار این روند ضمن برهم زدن تعادل سنی و جنسی جمعیت در مقصد و مبدا، مشکلات اجتماعی-فرهنگی زیادی در زمینه اشتغال، آلودگی‌های محیطی، تراکم جمعیتی و ... را به دنبال دارد که مدیریت و حل آنان نیازمند برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت خواهد بود.