حاشیه نشینی و تنظیم خانواده

جمعیت ایران طی چند دهه گذشته رشد شتابانی داشته است به طوری که در طول کمتر از دو دهه به طور باورنکردنی جمعیت ایران بیش از دو برابر شد . انفجار جمعیت در ایران همراه با مسائلی همچون افزایش سریع شهرها ، افزایش فقر ، مشکل مسکن و مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها بوده است . یکی از پیامدهای اصلی رشد جمعیت، مهاجرت روستاییان به شهرها و سکونت در حاشیه شهرها در نهایت حاشیه نشینی و زاغه نشینی است و راه اصلی مقابله با رشد بی رویه جمعیت اجرای برنامه های تنطیم خانواده می باشد . هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه حاشیه نشین و تنظیم خانواده است و از آنجا که بعد از سرشماری سال 1365 و مشادهد شد 9/3 درصد جمعیت توسط مسئولین ، برنامه های تنظیم خانواده به اجرا درآمد ولی این مساله در روستاها و منطقه حاشیه نشین که تفکر سنتی در مورد باروری داشتند ( هنور هم در بعضی از مناطق مشاهده می شود ) به سختی قابل پذیرش بود. بناراین هنوز شاهد باروری بالا در میان حاشیه نشینان هستیم که دلایل اصلی این پدیده را می توان در موارد زیر جستجو کرد : ترجیح جنسی : معمولا فرزند پسر برای خانواده بیشتر قابل قبول است که این ماسله می تواند بر تعداد فرزندان خانواده ها بیفزاید . احترام اجتماعی : معمولا در مناطق حاشیه نشین مردان از احترام بالاتری برخوردارند ولی زمانی که زنی حامله باشد به خاطر فرزند ی که می خواهد به دنیا بیاید به او احترام می گذارند بنابراین زنان از این مساله به خاطر احترامی که برایشان در پی دارد استقبال می کنند . تامین اجتماعی در دوران سالخوردگی نیز یکی دیگر از عوامل اصلی افزایش رشد جمعیت و عدم اجرای برنامه های تنظیم خانوده در بین خانواده های حاشیه نشین به خاطر مسائل اقتصادی می باشد . مرگ و میر فرزندان و پایین بودن سطح بهداشت باروری نیز از دیگر دلایل عدم استفاده از روشهای تنظیم خانواده در بین حاشیه نشینان می باشد . در مجموع ، عوامل فوق الذکر باعث می شود اجرای برنامه های تنظیم خانواده در حاشیه نشینان با استقبال کمی روبرو شود و در نتیجه باروری در سطح بالا قرار گیرد .