بررسی ساخت اطّلاع جملات پرسشی در فارسی نو با تاکید بر متن

جملات پرسشی از جمله ابزارهای زبانی هستند که با ساخت اطّلاع جمله در ارتباط هستند و یا مستقیماً علامت و سازوکاری برای تشخیص نوع اطّلاع در جمله محسوب می‌شوند. جملات پرسشی از لحاظ ساختار و نوع و حرکت پرسش‌واژه‌ها تاکنون مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته‌اند. پژوهش حاضر به مطالعۀ تطبیقی تحوّل جملات پرسشی و نقش آنها در دورۀ فارسی نو پرداخته است. برای این منظور، متون نثر متعلّق به قرن 4 تا معاصر مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج حاصله عبارتند از اینکه جملات پرسشی در فارسی نو از نوع پرسش‌واژۀ ابقایی هستند و در عین حال، ترتیب واژگانی آزاد دارند و این ویژگی موجب می‌شود تا علاوه بر کانونی‌سازی اطّلاعی، پرسش‌واژه‌ها از طریق حرکت، نوعی کانون تقابلی در متن به‌وجود بیاورند و در صورت وجود هر عنصر جاذب کانون، به جایگاه گروه منظوری حرکت نمایند و تنها بار پرسشی را به جمله القاء نمایند. لذا طبق بررسی انجام‌شده پیوستاری از نشانداری سیر تطوّری پرسش‌های دورۀ فارسی نو بر اساس حرکت و نوع ساخت اطّلاع پرسش‌ها به دست داده شده است.

An Investigation of the Information Structure of WhQuestions in Modern Persian Based on Text

Whquestion words are linguistic devices which are either associated with the information structure of the sentences or are regarded as signs for the kind of information provided by the sentences. Whquestions have been extensively studied for their general structure and Whmovement. The present study aimed to investigate how Whquestions have changed overtime. It also aimed at exploring the current status of Whquestions in modern Persian. To do so, a set of prose literary works from the 4th century up to the contemporary time were analyzed. It was found that two types of sluices have been commonly used in modern Persian; a) Whin situ b) displaced Wh. The excessive use of sluices not only leads to Information Focusing, but also results in Contrastive Focus via WhMovement which could move the focus to another phrase. The results showed that the Persian Whquestions have changed overtime in terms of Whmovement and the kinds of information structures.