سبک‌شناسی زبانی رمان آن مادیان سُرخ‌یال نوشته محمود دولت‌آبادی

رمان تاریخی و کوتاه «آن مادیان سُرخ‌یال» اثر محمود دولت‌آبادی، بُرشی از زندگی امروالقیس، شاعر عاشقانه‌سرای دوران جاهلی و شرح ماجرای یک خونخواهی قبیله‌ای ـ عاطفی است. نویسنده در قالب این رمان، یک شِبه افسانه تاریخی را با دنیای امروز پیوند داده است. از جنبه زبان روایت، این رمان با مایه‌ داشتن از نثرهای کلاسیک، از دیگر رمان‌های دولت‌آبادی متمایز شده است. زبان انتخابی او در این رمان، کاملاً با فضا و عصر دور افتاده و تاریک داستان (عصر جاهلی عرب) هماهنگ است. باستان‌گرایی و بروز مایه‌های نثر مرسل و نثر بینابین (در دو حوزه واژگانی و نحوی)، کوتاهی جمله‌ها، تاثیرپذیری واژگانی و تعبیری از زبان و ادب عربی، ترادف و تضادّ، تکرار (واژه، جمله، مضمون)، وجود مکرّر خطّ تیره (در نقش توصیف، بدل و ...)، استفاده از آهنگ و وزن شعری، ترکیب و واژه‌سازی‌های ابتکاری، کلمات گویشی و عامیانه، بهره‌گیری از ادبیّات کهن و نو فارسی، فضاسازی‌های جدید با استفاده از تجربه‌های سینمایی و تئاتری نویسنده، تلفیق فضای کهنه و نو (زمان روایت)، گفتگو با اشیاء و حیوانات و نیز سهوهای نگارشی از مهم‌ترین ویژگی‌های سبکی و زبانی در بطن این رمان کهن‌گرا و نزدیک به شعر هستند. دولت‌آبادی با استفاده از عناصری از واقعیّت و خیال و خروج هنری از زبان معیار، به شیوه نویسندگانی همچون ابوالفضل بیهقی، ابوعلی بلعمی و برخی نویسندگان معاصر، اثری نو ـ کهن در عرصه رمان فارسی معاصر پدید آورده است. این پژوهش با روش توصیفی و کمّی، ویژگی‌های رمان مذکور در حوزه زبان روایی داستان را بررسی و تحلیلی کوتاه از هر بخش ارائه کرده است.

Linguistic Stylistics of the novel “The Red mane mare’’ (Ān mādiyān-i surkhʹyāl) By Mahmoud Dowlatabadi

The short and historical novel of“The Red mane mare’’(Ān mādiyāni surkhʹyāl) By Mahmoud Dowlatabadi is an excerpt fromImru 'alQais life who is a romantic poet or songwriter during the ignorance era and it isdescription of the incident and story about a emotional tribal vengeance (vendetta).In the form of the novel, author has linked a quasihistorical legend in the world of today.In terms of narrative language, this novel isdistinguishedfrom the other stories of Dowlatabadi due to features of the classic prose in it. His selected language in this novel is coordinated perfectly withstraggly space andthe dark age ofthe story (Arab preIslamic era). Archaism and appearance of signs of eloquent prose or ancient prose and intermediate prose (in lexical and syntactic Axises), short sentences, the impressibility from the Arabic language and literature in two In two areas including vocabulary and interpretation, sequenceand contrast,repetition (in word, sentence or contents),repetition of dash (in the role of description, apposition and so on), the use of song and meter, invention of new words, Dialect and folk words, using of ancient and modern Persian literature, creation of new spaces using cinematic and theatrical experiences of the author, combining old space with new space (narrativetime),Conversation with objects and animalsand punctuation mistakes, are from the most important stylistic and linguistic features in this oldoriented novelewich is close to poetry. Dowlatabadi is created a new and old work in the field of contemporary Persian novel using the elements of fact and imagination and artistic exit from standard language like the style of some writers such as Abu alfazle Beyhaqi, Abu Ali Bal'ami and some contemporary writers. In this research,we've studied features of mentioned novel in the field of narrative language of story by descriptive and quantitative methods and finally, we have provided a short analysis of each section.