کاربرد آمار استنباطی در سبک‌شناسی (مطالعه موردی تشبیهات حروفی قرن ششم)

سبک‌شناسی با مطالعه بسامدها سر و کار دارد. از همین رو، به کارگیری تحلیل‌های آماری در ارزیابی‌های سبک‌شناسانه بسیار سودمند است. از آنجا که آمارهای توصیفی همیشه نمی‌توانند نوسان‌های سبکی را توضیح دهند، استفاده از روش‌های آمار استنباطی، دقّت علمی بالایی در ارزیابی پدیدارهای سبکی خواهد داشت. «سبک‌سنجی» اصطلاحی است که برای پژوهش‌های سبک‌شناسانه مرتبط با رایانه وضع شده است. در مقاله حاضر، رابطه میان فشردگی زاویه ساختمان تشبیه در شعر قرن ششم با بسامد انواع تشبیهات حروفی از لحاظ ساختمان در دیوان شاعران این قرن با توجّه به گذار زمان، ارزیابی می‌گردد. از همین رو، با استفاده از ضریب همبستگی پِیِرسون در نرم‌افزار رایانه‌ای spss به تحلیل استنباطی آمارها می‌پردازد. با توجّه به نتایج کمّی برآمده از نرم‌افزار spss که گویای ضریب همبستگی و سطح معناداری رابطه میان متغیّرها (فشردگی زاویه تشبیه و بسامد تشبیهات حروفی) است و مقایسه این اعداد با شاخص‌های تعریف شده برای ضریب همبستگی و سطح معناداری، رابطه مثبت و مستقیم میان متغیّرها تایید می‌شود. به زبان سبک‌شناسی، فشرده‌تر شدن زاویه تشبیه در شعر قرن ششم به معنای افزایش بسامد تشبیهات حروفی دارای ساختمان بسته‌تر است و این رخداد سبکی از هنجارهای مسلّط بر سبک دوره پیروی کرده است.