ادبیات تطبیقی و مفهوم امروزی آن

نزدیک به دو قرن است که از پیدایش دانش ادبیات تطبیقی در جهان دانش و اندیشه می گذرد. در این مدت منتقدان موافق و مخالف زیادی را در دامن خود پرورده است در دانشگاه های بسیاری از کشورها کرسی ادبیات تطبیقی بنیاد نهاده شده است و با وجود آن که اندیشمندان و صاحب نظران از همان آغاز پیدایش و شکل گیری این دانش برای تعریف و تبیین مفهوم ادبیات تطبیقی وقت و نیروی فراوان صرف کردند اما بحث و مجادله ها در این زمینه همچنان ادامه دارد و هنوز هم مفهوم واحدی از ادبیات تطبیقی که آگاهان و علاقه مندان را خرسند کند به دست نیامده است اندیشمندان و منتقدان کشورهایی که دارای ادبیات ریشه دار و پربار هستند در کنار این تلاش ها از این دانش نوپا برای ترویج اندیشه و آثار ادبی خود بهره ها گرفتند و شاعران و نویسندگانشان را به ملت های دیگر شناساندند و از اندیشه و آثار و چهره های ادبی ملت های دیگر در جهت بارور کردن ادبیات و فکر و فرهنگشان سودها بردند به نظر می آید که گستردگی قلمرو دانش ادبیات تطبیقی از یک سو و نوع نگرش ملت ها به ادبیات و برداشت از آن و تفاوت های فکری و فرهنگی از سوی دیگر موجب شده است که رسیدن به تعریف و مفهومی واحد از ادبیات تطبیقی نزد صاحب نظران دشوار باشد این مختلصر نه برای گره گشایی از این معضل که البته به جای خود لازم و سودمند است بلکه کوششی است به حد وسع که این روند را بر اساس پاره ای نظریه ها و با توجه به دو رویکرد متفاوت در عرصه ی پژوهش های تطبیقی ترسیم کند.