بلاغتِ نحو در متن تاریخی نفثه المصدور زیدری نسوی

امروزه، در مباحث زبان‏شناسی، مطالعۀ تاثیر بلاغت بر نحو و ساختار، اهمیت اساسی دارد؛ در زبان فارسی، تاکنون پژوهش مستقلی دربارۀ تاثیر بلاغی و آرایش نحوی در متون نثر مصنوع و متکلف با محوریت کتاب نفثه‏المصدور، انجام نگرفته است. در این مقاله، نخست به بررسی نحو و رابطۀ آن با دستور و بلاغت خواهیم پرداخت و پس از برشمردن نقادانۀ پیشینۀ پژوهش، کارکرد بلاغی نحو را در متن نفثه‏المصدور، باز می ‏نماییم و با استناد به نمونه‏ ها و رجوع همزمان به بافت موقعیتی، عاطفی و آهنگین کلام زیدری و اقتضای دل مخاطب، هنر نویسنده را در استفادۀ بلاغی از سازۀ نحو، نشان می‏دهیم. در این جستار، با رویکرد نحوی به ساختار دستور زبان فارسی و نیز بلاغت جُرجانی به حصول نتایج رسیده ‏ایم. نتایج این پژوهش که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و بر مبنای داده‏ های کتابخانه ‏ای به دست آمده است، نشان می‏دهد که زیدری از آرایش و چیدمان نحوی به‏ گونه‏ ای شایسته‏ برای محاکات و گفت‏و‏گوی درونی با خویش، بهره برده است. شیوۀ ترکیب و طرز قرار گرفتن ارکان جملات به صورت مقوله ‏ای بلاغی و سبک‏س از شده است. زیدری در گزینش واژگان، شیوۀ ترکیب و تقدم و تاخر واژه ‏ها و چیدمان نحوی کلام به‏گونه ‏ای عمل می‏کند که سبب ایجاد ساختار بلاغی- سبکی خاصی ‏شود.

rhetoric of syntax in the historical text nafsat al masdur by zeydari nasavi

syntax refers to the poet's skill in arranging the components of a phrase in a balanced and proportionate manner. the eloquence of a sentence is an essential aspect of artistic expression, particularly in poetry and poetic prose, as well as in any form of word-based art. this refers to the skillful manipulation of sentence components. the syntactic options of any languageare the most constrained alternatives. when constructing a sentence, we havethe freedom to choose any word in the language to begin our statement.however, this initial decision narrows down the options for succeedingwords in the sentence. we engage in this practice because, within the vastarray of classes that might be grammatically positioned in this particularcategory of the speech sequence, certain classes are harmonious with theinitial word while others are not. conversely, syntax is the most adaptableand flexible area of language studies. generally, prominent iranian andislamic rhetoric theorists, such as jorjani, focus on both themselves andthe subject of syntax, envisioning rhetoric and its impact on the syntacticstructures of language. people widely regard zeydari's book nafsat almasdur as a highly significant work in persian history and literature. shahabzeydari authored this book four years subsequent to his sojourn inmeyafarikîn, during which he acquired knowledge regarding the conclusionof sultan jalal al-din's tenure as complaint lyrics. the book elucidates thechallenges that beset the sultan towards the end of his rule, as well as theauthor's own tribulations.