آبشخور اساطیری نقش‌مایه‌های زمین در عرفان (زمین در عرفان و ریشه‌های اساطیری آن)

زمین نزد اغلب ملل، عنصری زنانه و دارای طبیعتی زایا و بارور و نقش اساسی در آفرینش است؛ از این رو، در اسطوره ها، باورها، آیین ها، ادیان و نحله های عرفانی، نمود ویژه یافته است. در اساطیر، زمین مادر هستی، ایزدبانوی مورد پرستش، پرورش دهندۀ آفریدگان، زاینده، روینده، دارای قداست و الوهیت، سرچشمۀ وجود انسان و دیگر موجودات است. در ادیان، زمین سرچشمۀ وجود مادی انسان، مادر، مهد و گاهواره است. در اکثر نحله های عرفانی، زمین عرصۀ هبوط و فراق روح است. همچنین عنصری زنانه و مونث است و بر اساس آن، زن، جسم و نفس که ماهیتی زمینی و مونث دارند، مذموم واقع شده اند. در عرفان اسلامی، علاوه بر کارکردهای ادبی فراوان زمین، دو کارکرد ویژه عبارت هستند از: 1- مادر بودن زمین و 2- زندگی دوباره بخشیدن. زمین در عرفان، مادر هستی تلقی شده که موجودات و از جمله انسان، فرزندان اویند. در باورهای اساطیری، زمین و مادر هر دو در امر تولید مثل و بقای هستی دخیل بوده و امر زایایی و باروری را به عهده داشته اند؛ بنابراین، تلقی عرفا از زمین به عنوان مادر برگرفته از باورهای اساطیری است. همچنین در باور عرفا، زمین (خاک/ گور) وسیلۀ تولد دوبارۀ روح و مقدمۀ ورود به عالم ملکوت است. در باورهای اساطیری، زمین، زهدان و مادر انسان و دفن مرده در خاک به منزلۀ بازگشت به خویشتن (مادر) و تولد دوباره تلقی می شده است؛ پس می توان گفت این نگرش عرفا نیز بازماندۀ باورهای اساطیری است.

mythical watering places of motifs of the earth in mysticism (earth in mysticism and its mythological roots)

the land is often seen by many nations as a feminine elemental, reproductive and fertile nature, and plays an essential role in creation. therefore, it has been specially found in myths, beliefs, rituals, religions, and mystical styles. in mythology, you are the mother’s land, the worshiped goddess, the nurturer of the creators, the breeder, the cleanser, the sanctity and the divinity, are the source of the existence of the abyss and other beings. in religions, the earth is the source of the material existence of man, mother, kindergarten and cradle. in most of the mystical passages, the earth is the domain of the demise and divorce of the soul; it is also a female and female element, and on the basis of which the woman, the body and the soul, which are earthly and female, have been subject to denunciation. in islamic mysticism, in addition to many literary functions of the earth, there are two special functions which are: 1. motherhood of the earth. 2. life to redeem. the earth in mysticism is considered to be a mother, and creatures, including humans, are their offspring. in mythological beliefs, both the mother and the mother have been involved in reproduction and survival, and have been responsible for fertility and reproduction; therefore, the mystical perception of the earth as a mother is derived from mythological beliefs. also, in the beliefs of the mystics, the earth (soil / grave) is the rebirth of the soul and the introduction to the kingdom of heaven.