مطالعۀ کارکردهای زبانی «فعل» در اشعار غنایی «مذنب بدایونی» با تکیه بر فرانقش اندیشگانی در رویکرد نقش‌گرایی

«ادبیات غنایی» به عنوان یکی از گسترده ترین انواع ادبی در چهارچوب نقش «ادبی و عاطفی» زبان مطرح می شود و به بیان احساسات و عواطف شخصی «گوینده» می‌پردازد. هدف این نوع ادبی، گزارش و بیان احساسات گوینده و در کنار آن، لذت بخشیدن به مخاطب است. هر یک از گویندگان ادب غنایی به اقتضای درون مایه‌ اثر خود از مولفه هایی بهره گرفته اند که به اثر آن ها رنگ و بوی غنایی بخشیده و آن را از سایر آثار ادبی متمایز ساخته است. شیوه های کاربرد عناصر غنایی در هر یک از منظومه های ادب فارسی متعدد و متنوع است. عواملی مانند «ترکیبات و تعبیرات غنایی»، «توصیفات نرم و لطیف»، «فضای غم آلود و انزواطلبی»، «کنشگری عاشق و معشوق»، «تک گویی های درونی شخصیت اصلی» و ... از شاخص ترین نمودهای ادب غنایی هستند. این پژوهش تلاش می کند با بهره گیری از «فرانقش اندیشگانی» در رویکرد نقش‌گرایی هلیدی به مطالعه‌ اشعار غنایی «مذنب بدایونی» یکی از شعرای ناشناخته‌ دوره‌ بازگشت بپردازد. این شاعر غزل‌سرا از روش های مختلفی برای بیان اندیشه‌ غنایی خود استفاده کرده و نکته‌ قابل تامل این است که وی در طول دوره‌ شاعری خود دچار تحول نگرش شده و از نگرش ابتدایی خود که مشابه شعرای عاشقانه سرای سبک عراقی بوده در دوره ای از زندگی به دیدگاه شعرای «مکتب وقوع» و «واسوخت» متمایل می شود. این پژوهش سعی دارد به این پرسش پاسخ دهد که بر مبنای فرانقش اندیشگانی، تحول جهان بینی «مذنب بدایونی» در اشعار غنایی، باعث ایجاد چه تغییراتی در سطح «افعال» به‌کار رفته، شده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که تغییر، افول و در نهایت تنزل مقام «معشوق» -به عنوان شخصیت اصلی غزلیات وی از طریق کاهش میزان حضور این مُشارک در «فرآیندهای مادی و ذهنی» و بسامد بالای «بندهای پرسشی» که معنای «مواخذه و عتاب» دارند، نشان داده شده است.

linguistic functions of verb in lyrical poems of mozneb badayouni based on the ideational metafunction in halliday’s functional approach

lyrical literature as one of the most widespread types of literature is presented in the context of the literary and emotional function of language and expresses the personal feelings and emotions of thespeaker. the purpose of this type of literature is to report andexpress the feelings of the speaker and at the same time, to please theaudience. each of the speakers of lyrical literature, according to thetheme of their work, has used components that have given a lyricalcolor to their work and have distinguished it from other literary works.the methods of using lyrical elements in each of the systems of persian literature are numerous and diverse. factors such as lyricalcompositions and interpretations, soft and delicate descriptions,sad and isolationist atmosphere, loving and beloved action, innermonologues of the main character, etc. are the most manifestations oflyrical literature. this study tries to study the lyrical poems ofbadnauni's sinner, one of the unknown poets of the return period,by using the ideational metafunction in the functional approach ofhalliday. this lyric poet used different methods to express his lyricalthought, and it is noteworthy that he changed his attitude during hispoetic period, and from his initial attitude, which was similar to thelove poems of the iraqi style house, in a period of his life he leanstowards the view of the poets of maktab voqou’. this study tries toanswer the question that based on the paradigm of thought, theevolution of the worldview of the bedouin sect in lyrical poems,what changes have caused the level of used verbs? findings showthat the change, decline, and ultimately degradation of the status ofbeloved as the main character of his lyric poems are shown throughthe reduction of the presence of this participle in material and mentalprocesses and the high frequency of interrogative clauses which mean reproach and exclamation.