حذف و مولفه‌های آن در کتاب «نفرین زمین» آل‌احمد براساس نظریه «ون لیوون»

رمان نفرین زمین از آثار در خور توجه از لحاظ مطالعات اجتماعی (تحلیل گفتمان) مربوط به دهه‌40 است. پژوهش حاضر این رمان را از دیدگاه گفتمان انتقادی براساس مولفه‌حذف در الگوی «ون لیوون» بررسی کرده‌ است. هدف این پژوهش نمایاندن پیوند میان دیدگاه‌های اجتماعی و فکری با ساخت‌های گفتمان‌مدار در متون داستانی است تا اهمیت ساختارهای زبانی در ایجاد گفتمان‌های اجتماعی و رابطه‌آن با قدرت و سلطه نشان داده شود. در این گفتار با به‌کارگیری روش توصیف و تحلیل، براساس مولفه‌های «جامعه‌شناختی- معنایی» در الگوی بازنمایی کنش‌گران اجتماعی ‌لیوون نحوه‌استفاده‌نویسنده از شیوه‌های حذف و دلایل آن را در مجموع 3600 عبارت گفتمان‌مدار نفرین زمین بررسی کرده‌ایم. نتایج پژوهش بیانگر آن است که نویسنده در این داستان با انتخاب ساختارهای خاص زبانی از جمله: جملات کوتاه همراه با  انواع حذف، ترجیح ساخت‌های مجهول بر معلوم، استفاده از ساخت‌های مصدری و صفت‌سازی در عبارات گفتمانی سعی در پنهان‌سازی نقش کنشگران اجتماعی داشته و این، مستقیم با نهادهای اجتماعی و جامعه‌نویسنده علی‌الخصوص «نهاد قدرت و سیاست» مرتبط است. در نفرین زمین تاثیر مسائل سیاسی بر نهادهای اجتماعی، اقتصادی و مردمی آن دوره مشهود  است و آل‌احمد با گزینش‌های زبانی و سبک خاص خود مظاهر  تجدد و تحولات اجتماعی و برهم خوردن توازن قدرت را در جامعه تبیین کرده است.

the exclusion and its components in al-e ahmad’s nefrin-e zamin based on van leeuwen’s theory

&nefrin-e zamin& (the cursing of the land) is one of the important works of the social sciences in the1960s. the present study examines this book from the perspective of critical discourse analysis (cda) based on the exclusion components in van leeuwen’s model. the purpose of this study is to show how social and intellectual views are linked to discourse-based structures in fictional texts in order to highlight the importance of linguistic structures in creating social discourses and their relationship with power and domination. this survey has been studied using a descriptive-analytical method, based on socio-semantic categories in the representation of social actors and how to use different types of exclusion and its reasons in a total of 3600 expressive discourse phrases. the results show that in this story, the author has tried to suppress the role of social actors with the use of special linguistic structures, including short sentences with different types of exclusion, the preferences for passive structures over active structures, and using infinitive structures and the use of adjectives, and this has a direct connection with the social institutions and the author’s community especially “institution of power and politics”. in the nefrin-e zamin, the impact of political issues on the social, economic, and public institutions of that period is obvious and the author with his language choices and his style has explained the manifestations of modernity, social transitions, and the imbalance of power in society.