دیرینه‌شناسی ستیز قدرت در خاندان‌های شاهی شاهنامه و ایلیاد (با تکیه‌ بر اسطوره‌های فریدون و پریام)

دیدگاه دیرینه‌شناسی فوکو به بررسی گفتمان‌ها می‌پردازد و تاکیدش بر فضای متخاصم گفتمان‌ها، منازعات معنایی و تعیین زمان و مکان است. در بُرهه‌های زمانی و مکانی خاندان‌های شاهی فریدون و پریام، تحت ‌تاثیر خاستگاه‌ها، گفتمان‌هایی بر اساس ستیز برای کسب قدرت پدید آمده‌اند که برخی در فضای متخاصم توانسته‌اند غالب شوند و در منازعات معنایی، معنای خود را تثبیت کنند؛ این مقاله تحلیلی _ ‌توصیفی و تطبیقی به این پرسش که خاستگاه ها چگونه در کلانْ گفتمان‌های هویت دینی _ سیاسی، هویت سیاسی و هویت شاه که غلبه گفتمانی در دو متن دارند، تاثیر گذاشته‌اند و توانسته‌اند بر هویتِ گفتمان‌های دیگر تاثیر بگذارند، می‌پردازد؛ نتایج پژوهش نشان می دهد گفتمان‌های غالب از طریق مفصل‌بندی واحدهای گفتمان‌سازیی چون مقدس ‌بودن، تقدیرگرایی و ... هژمونی شده‌اند و با بسامد بالا در رفتاروکردار سوژه‌ها نمود دارند؛ همچنین روابط خاستگاه‌های دین و سیاست به‌عنوان خاستگاه‌های قدرتمند و گفتمان‌ساز از طرفی و هنجارپذیری سوژه‌ها از طرفی دیگر نمایانده ‌شده است.

The Archeology of Power Struggle in Shahnameh and Iliad (Relying on the Fereydun and the Priam Myths)

Foucault’s Archeology viewpoint is based on discourses on conflict atmosphere, semantic disputes, and determining time and place. In the temporal and spatial periods of the royal families of Fereydon and Priam, under the influence of the origins, discourses based on the struggle for power have emerged, and some have been able to prevail in the hostile atmosphere and establish their meaning in the semantic conflicts. The research method is analyticaldescriptivecomparative to answer the question of how these origins have affected the discourse of religious political identity, political identity, and king identity which have found dominance and influence on the identity of other discourses in two texts. The results of the research show that dominant discourses have become hegemonic through the elaboration of discoursebuilding units such as sacredness, fatalism, etc., and with high frequency, they appear in the behavior of the subjects. Also, the relationship between the origins of religion and politics has been shown as powerful and discoursecreating origins on the one hand, and the normativity of subjects on the other hand.