رمزگشایی کهن‌الگویی داستان‌های هفت‌پیکر نظامی با توجه به سیر بهرام برای رسیدن به «مادر مثالی»

می توان هفت پیکر نظامی را کتاب یگانگی قهرمان و پیوند مقدس او با آنیما دانست که در گسترۀ نمادها یا استعاره هایی معنادار به نوعی «خویشتن شناسی» منجر می‌شود. جلوۀ کهن الگوهای ناخودآگاه جمعی موجود در این کتاب، آن را در هاله ای از ابهاماتی قرار می دهد که جز با راهکارهای روان‌شناختی اسطوره قابل درک و تبیین نیست. کهن الگوی «زن نخستین» یا «مادر ازلی» در سفر سمبلیک بهرام و در مراحل آزمون های خودشناسی او، حرکتی از اعماق سیاهی به دل روشنایی است. در داستان های این کتاب، نقصان و کمبودی در روان تمامی قهرمانان، موجبات حرکت و سفر آن‌ها را برای گشودن دریچه های ناشناخته فراهم می سازد. زندگی پر رمز و راز شاه در گزارش نظامی از او یک قهرمانان اسطوره مند ساخته که در فرجام زندگانی خویش به عنوان یک انسان آگاه به شعورِ شورمندِ خویش به نوعی فردانیت متافیزیکی دست می یابد. مسالۀ اصلی پژوهش در این مقاله، سیر بهرام است که خود در قالب سفری به قصد نوزایی رُخ می‌دهد و تسلسل وقایع و ارتباط درونی آن‌ها با یکدیگر فرایند خویشتن شناسی قهرمان را تقویت می‌کند. هدف این است تا با نشان دادن رویکرد روان‌شناختی اسطوره با واکاوی عناصرِ نمادینِ موجود در قصه های هفت گنبد، ارتباط درونی آن‌ها با داستان اصلی بررسی شود و تمامی کنش‌ها و واکنش های داستانی را در جهت استعلای متافیزیکی قهرمان معنا بخشد. گفتنی است که شیوۀ تحقیق در این مقاله، تحلیلی توصیفی است.

Archetypal Decoding of Nezami’s Haft Peikar According to Bahram’s Travel to Gain “Great Mother”

It could be said that Nezami’s Haft Peikar is a book about the unity of Hero and his holy joining to his Anima which leads to a sort of selfawareness according to a variety of symbols or meaningful metaphors. The appearance of collective unconscious archetypes of this book put it in an aura of ambiguity that cannot be understood unless by psychological approaches to myth. The archetype of “archetypal woman” or “archetypal mother” in symbolic travel of Bahram and his different steps of selfawareness examinations is a movement from the deepest layer of darkness to the heart of lightning. In the stories of this book, some kind of deficiency and lockage in Hero’s psych cause him to move and travel to open the unknown windows. According to Nezami’s report, the mysterious life of Bahram changed him into a mythical hero that at the end of his life was an aware man who reached a kind of metaphysical individuation. The main concern of this article is the Bahram’s travel which happened in order to reach a kind of regeneracy and the consequence of events and their internal connections empower the selfawareness process of the Hero. The aim, by revealing the psychological side of myth and analyzing the symbolic elements in HaftGonbad’s stories, is to investigate the internal connections between stories and make all fictional actions and reactions meaningful in line with improving the Hero’s metaphysical side. It should be said that the approach of this article is analyticaldescriptive.