ویژگی‌های ماهیتی «جذبه» در متون عرفانی و ادبی (بر پایه‌ نظریه‌ تعریف)

این مقاله بر آن است تا اصطلاح کلیدی جذبه را در متون ادبی و عرفانی بر پایه‌ نظریه‌ تعریف در منطق و فلسفه، بررسی کند تا به ویژگی‌های ماهیتی جذبه که متون گذشته از بسیاری از آن‌ها در تعریف این اصطلاح غفلت ورزیده‌اند، دست یابد. مقاله‌ حاضر با روش پژوهش توصیفی تحلیلی تلاش کرده است تعاریف و سخنان عرفا را درباره‌ «جذبه» در مهم ترین متون عرفانی و ادبی فارسی و عربی تا پایان قرن هشتم هجری بررسی کند. هیچ‌کدام از تعاریف متون به‌صورت جامع، ویژگی‌های ماهیتی آن را بیان نکرده است. این تحقیق براساس متون اصیل انجام گرفته و اطلاعات مربوط به «جذبه» و اصطلاحات هم‌خوشه را گردآوری کرده و توانسته است به ویژگی‌های ذاتی و ماهیتی جذبه دست یابد و تعریف کامل‌تری از آن به دست دهد. این شیوه می‌تواند در حوزۀ دیگر اصطلاحات عرفانی و ادبی کاربرد داشته باشد.

Quiddity Features of Attraction in the Mystical and Literal Texts (Based on the Theory of Definition)

This paper tries to analyze the important term &Attraction& in the mystical and literal texts based on the theory of definition in logic and philosophy to achieve quiddity features of the attraction that old texts overlooked to define. The present paper tries to analyze the definitions and words of mystics about the mystical term‌ &Attraction& in the main Persian and Arabic mystical texts up to the end of 8th century by using analytical descriptive approach. None of the texts has defined Attraction features comprehensively. This study is done based on the original texts and the information attributed to Attraction and related expressions are gathered and could achieve quiddity features of attraction from these texts and gave a more complete definition. This principle can be applied in the other fields of mystical expressions.