ساختار رمانس های منثور فارسی

در میان متون ادب فارسی، هفت رمانس منثور وجود دارد که مربوط به دوره های مختلف تاریخی است. اختلاف زمانی در روایت هر رمانس، حجم زیاد و نیز گستردگی جغرافیایی این متون، روساخت آن‌ها را متنوع ساخته است؛ این تنوع و تفاوت در شیوه‌ روایت رمانس‌ها، ارتباط تنگاتنگی با تحوّلات فکری و فرهنگی در جامعه‌ ایران داشته، با این حال، الگویی ثابت در ساختار اسطوره‌ای رمانس‌ها حفظ شده است. در این مقاله براساس الگوی ساختارگرایی لوی استروس، کمینه‌های روایی رمانس‌های‌ منثور فارسی را استخراج و ساختار آن ها را بررسی کرده ایم. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهدکه ساختار اصلی این متون مبتنی بر آیین پاگشایی یا آشناسازی قهرمانی است. قهرمان با انگیزه‌ای که عموماً جست‌وجوی معشوق است، از خانه دور می‌شود و سفری طولانی با تحمل انواع سختی‌ها در پیش می‌گیرد؛ آزمون‌هایی دشوار از سر می‌گذراند و درنهایت با پیروزی بر دشمنان و به دست آوردن خواسته به خانه برمی‌گردد. با بررسی تطبیقی داستان‌ها می‌توان ژرف‌ساخت مشترک آن‌ها را که میل به جاودانگی و کمال است، بازیابی کرد.

The Structure of Persian Prose Romances

Among the Persian literary texts, there are seven prose romances that relate to different historical periods. The time difference in the narrative of each romance, the large volume and the geographic extent of these texts, has diversified their structure; this diversity and difference in the way the narratives of the romance have been closely related to the intellectual and cultural developments in the Iranian society; Nevertheless, a fixed pattern is preserved in the mythical structure of the romance. In this article, based on the model of Levi Strauss structuralism, we extracted the minima of the narrative of Persian prose romances and studied their structure. The findings of the research show that the main structure of these texts is based on the initiation ceremony or recognition of the heroism.  The hero with a motive, which is generally sought after by a beloved, goes away from home and runs a long journey with enduring hardship; difficult tests and ultimately return home with victory over enemies and obtaining desires.  By comparative study of stories, it is possible to rebuild their deep structure, a desire for immortality and perfection.