بازشناسی تحلیلی - توصیفی رنگ و نور در آرای علاءالدوله سمنانی

نور صفت ذاتی حق است که با تجلی در قالب پدیدار و یا مطلق از هیات، بخش زیادی از مشاهدات باطنی را از آن خود کرده است. پدیدارها در دو نوع بزرگ و خرد با مصداق های خاص خود قابل پیگیری هستند. رنگ، بارزترین خصیصۀ اشراق های نورانی است؛ ما با نگاهی گذرا به مفهوم رنگ در روان‌شناسی تلاش کرده ایم ارتباط رنگ و نور را در مشاهدات غیبی و بالاخص در روند گذر از لطایف سبعه تحلیل و تبیین کنیم، از این رو، این مقاله بدون قرار گرفتن در محدودۀ علم روان‌شناسی در پی دریافت و بازشناسی مطالع رنگین نور و بررسی تحلیلی جایگاه رنگ در آرای علاءالدوله سمنانی است. نگارنده در تفسیر رنگ های منحصربه فرد اطوار سبعه با روش تحلیل مفهوم کاربردی رنگ، دریافت های خاص خود را تبیین کرده است. مطابق با یافته های این جستار، رنگ های زرد روح، آبی نفس و سرخ دل، سه رنگ اصلی در رنگ شناسی عرفان سمنانی هستند. این سه رنگ هم چنان که در طبیعت رنگ‌های اولیه محسوب می‌شوند در نوع متافیزیکی نیز با توجه به پیام و تاثیر خاص خود حاصل عروج سالک در نشات مختلف دگردیسی درون و پدیده هایی ثابت و تاحد بسیار زیادی قانونمندند. نگارنده با تحلیل و بررسی در مقولۀ بازشناسی رنگ در پی استنباط این مساله است که رنگ ها و طیف های رنگین انوار هفتگانه در عین داشتن تاثیر و حقیقت مندی از نوعی توازن و تعادل یا به عبارتی دقیق تر نوعی نظم و قانون در افق طیف برخوردارند؛ بنابراین آن چه در تحلیل نور و رنگ هر لطیفه عنوان می‌شود، پیرو منطقی است که نگارنده در رنگ شناسی سمنانی دریافت و بازتولید کرده است.

AnalyticDescriptive Recognition of Color and Light in Ala udDaula Simnani’s Ideas

Light is the inherent characteristic of the Almighty God which has devoted a great amount of inner observations by manifesting itself in the form of a phenomenon or absolutely from the form. Phenomena are of two kinds: macro and micro which can be followed by their especial instances. Color is the main feature of Illuminations. We took a glance at the concept of color in psychology and tried to explain the relation between color and light in invisible observations especially in the case of Latāyef –e Sab’a (seven subtelities). This article therefore without any relation to the realm of psychology tries to understand and recognize colorful ascensions of light and analytically explore the position of color in Simnani’s Ideas. We have explained our own understandings in the interpretation of unique colors of Atvār –e Sab’a using the method of analyzing the practical concept of color. The results show that the colors of Yellow (Soul), Blue (Self) and Red (Heart) are three main colors in the chromatics of Simnani’s mystic ideas. These three colors, as they are considered primary in the nature, are also regulated in the realm of Metaphysics according to their message and special effect resulting from the ascension of the traveler on the mystic way in the approximately different exaltation of change of heart and stable and legal phenomena. By analyzing and exploring the issue of color recognition, we aim to prove this question that the colors and colorful spectra of the seven lights, while having effectiveness and reality, have a kind of balance and equilibrium or in other words, a kind of order and regulation in the horizon of spectra. Therefore, what is mentioned in the analysis of light and color of each subtlety, follows a logic which we understood and recognized in Simnani’s chromatics.