تحلیل هیجان مثبت «عشق عرفانی» در مثنوی‌معنوی با رویکرد مثبت‌گرا

عشق عرفانی به عنوان بزرگ‌ترین موضوع در عرفان و تصوف، بخش بزرگی از ادب عرفانی را به خود اختصاص داده است. یکی از ظرفیت‌های مغفول «عشق عرفانی» هیجان‌های مثبتی است که در این آموزۀ عرفانی پنهان است. بسیاری از این هیجانات مثبت در آموزه‌های عرفان و آداب تصوف و سیر و سلوک عارفانه موجود است. در پژوهش پیش رو که تحقیقی میان رشته‌ای است سعی برآن است کارکردهای روان درمانیِ «عشق» عرفانی مندرج در مثنوی‌معنوی با رویکرد مثبت‌نگر، تحلیل تا درنهایت مشخص شود که مفاهیم و آموزه‌های عرفانی، حائز ظرفیت‌های روان‌شناختی بسیاری هستند. در پایان این پژوهش مشخص خواهد شد که «عشق» عرفانی با ویژگی‌های منحصربه‌فردش از جمله اتحاد عشق و عاشق و معشوق و بالا بردن تاب‌آوری از طریق تحمل سختی‌های راه عشق، می‌تواند استقامت و توانمندی‌های درونی سالک را شکوفا کند و او را در مسیر قرب‌ الی الله یاری کند این «عشق» در مراتب پایین‌تر با قابلیت «هم نوع‌دوستی و دوست داشتن» به عنوان یکی از قابلیت‌های فضیلت انسانیت روان‌شناسی مثبت‌گرا، قابل مقایسه است.

The Analysis of Psychological Functions of “Mystical Love” in MasnaviyeMa’navi Using the Positivist Approach of Martin Seligman

Mystical Love, as the vastest theme in Gnosticism and Sufism, takes a large proportion of Gnosticism literature. Among the ignored capacities of Mystical Love are the positive excitements hidden in this mystical moral. Many of these positive excitements are available in mystical morals and the Sufism conducts as well as in mystic journey. The present interdisciplinary study aims at analyzing the psychological functions of mystical “love” existing in MasnaviManavi with a positivistic approach in order to confirm the fact that mystical morals and concepts have paramount psychological capacities. At the end of this research, it will be determined that mystical “love” with its unique characteristics including unity of love, the lover, and the beloved as well as increasing the tolerance level through bearing the difficulties of love, can enhance the strength and the inner capabilities of the traveler of the mystic way and help him in the pathway of approaching to God. In lower stages, this love is comparable to “kinship and loving” as one of the virtuous capacities of human in positivist psychology.