رویکرد نشانه‌شناسی و مطالعۀ تطبیقی جام زرّین احمدبیگلو شهرستان مشگین‌شهر

پژوهش حاضر به‌تحلیل نقوش و مقایسۀ نسبی جام زرّین مکشوفه از روستای احمد بیگلو شهرستان مشگین‌شهر با نمونه های به ‌دست ‌آمده در داخل‌وخارج از ایران می پردازد. این شی‌ء ازطریق حفاری های غیرمجاز درسال 1393 کشف شد. با توجه به اینکه هیچ گونه کار پژوهشی روی این شئ صورت نگرفته، لذا انجام چنین پژوهشی در این زمینه به‌منظور مشخص نمودن کارکرد، تکنیک ساخت، مقایسه، تاریخ گذاری نسبی، تجزیه‌وتحلیل نقوش نمادین به‌ کار رفته روی این اثر هنری ضروری به‌نظر می رسد. روش‌شناسی این پژوهش به‌صورت مطالعۀ تطبیقی و تحلیلی-توصیفی بوده و شیوۀ گردآوری اطلاعات آن نیز به دو روش کتابخانه ای و میدانی است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در به‌ کارگیری تزئینات نقوش روی جام، طرز تفکر و اعتقادات هنرمندان تاثیر بسزایی داشته است. درواقع این نقوش به‌صورت آیینی و بیانگر مفاهیمی همچون حاصلخیزی و باروری بوده است. نمونه های قابل‌ مقایسه با جام زرّین مشگین شهر، جام طلای گاو بالدار مارلیک، جام حسنلو و جام کلاردشت را شامل می شود. درزمینۀ مقایسه عناصر تزئینی سینه‌بند بزرگ زیویه، حلقۀ مفرغی مکشوفه از سرخ دم، تیردان به ‌دست ‌آمده از لرستان، محوطه ربط2، بشقاب نگهداری‌شده در موزۀ بریتانیا و آثاری در خارج از ایران که نمونه های آشوری از آن جمله است. با توجه به ‌تحلیل نقوش و مقایسۀ آن با نمونه های یافت‌شده، نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که گاه‌نگاری نسبی جام مشکوفه متعلق به اواخر هزاره سوم تا اوایل هزاره دوم ق.م. بوده و تصویرسازی و سمبل‌های نقش شده بر روی جام مشکین‌شهر بازنمایی از آداب‌ورسوم استقبال از بهار در آذربایجان با حضور آیین مهری است. 

semiotics approach and comparative study of zarin ahmed biglou cup of meshginshahr city

the present study deals with the analysis of motifs and relative comparison of the exposed gold cup from ahmad-bigelo village, meshginshahr city with samples obtained inside and outside of iran. this object was discovered and recorded through unauthorized excavations in 2013. due to the fact that no research work has been done on this object, therefore, conducting such a research in this field in order to determine the function, construction technique, comparison, relative dating, analysis of the symbolic motifs used on this work of art. it seems necessary. the methodology of this article is in the form of a comparative and analytical-descriptive study, and the method of gathering information is also in two library and field methods. the analysis of the dating of the meshkinshahr gold cup with domestic and foreign examples has been done in two cases: 1- the form and material of the container, 2- the decorations used on the cup. the results of the research indicate that the way of thinking and beliefs of the artists had a significant impact on the use of motifs on the cup. in fact, these motifs are ritualistic and express concepts it has been like fertility. comparable samples of meshkinshahr golden cup; there are marlik winged cow gold cups, hassanlou cups. according to the analysis of motifs and its comparison with the samples found, the results obtained from the research show that the relative chronology of the mushkoofeh cup belongs to the end of the 3rd millennium to the beginning of the 2nd millennium bc. and the illustrations and symbols engraved on the meshkinshahr cup are a representation of the customs of welcoming spring in azerbaijan with the presence of the mehri ritual.