مطالعه تطبیقی دوگانگی‌ مفاهیم و مضامین نقاشی دیواری‌های خانه شهشهانی در اصفهان

دوران قاجاریان، از شگفت‌انگیزترین دوره‌های تحول در هنر ایران است. زیرا ارتباط با غرب، ویژگی‌های خاصی به جامعه داد. قاجاریه به واسطه ارتباطات با دنیای خارج، دستخوش تحول شده‌بود که، جریان هنر از این تاثیرات بی‌بهره نماند؛ تقویت روابط‌ با غرب، موجب ظهور برخی آثار هنری ‌شد. نقاشی دیواری از هنرهایی است که در این دوران از مضامین غربی تاثیر پذیرفت، و به اوج رسید. خانه شهشهانی در اصفهان، بنایی با نقاشی دیواری‌های چشم‌گیر است. با توجه به این موضوع و با هدف بررسی دلیل شکل‌گیری نقوش در خانه شهشهانی، پژوهش حاضر از نوع تفسیری- تاریخی، با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و بررسی میدانی به ارائه نتایج می‌پردازد. در این راستا، پس از مطالعه ساختارِ جامعه ایرانی قاجار، به مدد نقاشی دیواری‌های خانه شهشهانی، به بررسی تحولات قاجار پرداخته‌شده‌است که پرسش‌های پژوهش بدین شرح است: تغییر و تحولات اجتماعی دوره قاجار چگونه نمودی بر نقاشی‌های دیواری خانه شهشهانی دارد؟ تصاویر در خانه شهشهانی، به چه دلیلی دارای دو مفهوم متفاوت در مضامین و مفاهیم نقاشی‌های موجود در آن است؟ از این‌رو، مضامین نقاشی دیواری‌ها در دو طرح کلی، به چهار گروه تقسیم گردید که پس از بررسی‌شان، می‌توان نتیجه گرفت چگونه حکایت‌کننده تغییرات در ساختار جامعه ایرانی هستند. این تصاویر، نشان‌دهنده تاثیرپذیری سنت‌های ایرانی از شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است، که تنها در ظاهر نمود دارند و همچون تصوری از اروپا که مکانی رویایی برای ایرانیان بود، به شکل تغییر در پوشش و رفتارها حتی در نقوش اساطیری به تقلید از اروپاییان در کنار فرهنگ ایرانی، صورت پذیرفت. 

a comparative study of duality in meaning and themes of murals painting of shahshahani house in isfahan

qajar period is one of the most amazing periods in the iranian art. because the relationship with west gave special features to the society. qajar was transformed by new connections with outside world, and the flow of art also benefited from these influences; strengthening relations with west facilitated the appearance of some works of art. mural painting is one of the arts that was influenced by western themes, and reached its peak. with regard to this issue and to aim of investigating the reason for the formation of designs in shahshahani house, the present study is of interpretive-historical type, using library studies, documents and field studies to present the results. so, after studying the iranian society of that time, the article has investigated the developments of that period with helping the mural paintings of the shahshahani house, and the questions are: how do the social changes of qajar have an effect on the mural paintings of shahshahani house? and why do the pictures in shahshahani house have two different concepts in themes? therefore, the themes of the mural paintings were divided in, two general designs and four groups. after examining, we can conclude how they tell the changes in the iranian society. these images show the influence of iranian traditions from political, social and cultural conditions, which are only visible and as an image of europe, in the form of changes in clothing and behaviors even in mythological motifs to imitate europeans in beside iranian culture, it has been done.