میراث جهانی لیورپول، مانع یا محرکی برای توسعه؟

جهانی‌شدن میراث‌فرهنگی و درنوردیدن مرزهای ملی، در هر کشوری از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه ضمن تمایزجویی فرهنگی در جهان، فرصت‌هایی برای توسعه نیز پیش‌روی آنها قرار می ‌دهد. تجربه لیورپول اما زاویه دیگری از خوانش دولت-ملت ها در نسبت‌شان با میراث‌جهانی را روایت می کند. تجربه ای که با اولویت قائل شدن برای امر توسعه میراث جهانی شهر را در محاق قرار می دهد. واکاوی و شناسایی نکات و مسائلی که در برساخت این تجربه نقش داشته، معطوف به این پرسش که «چرا در لیورپول منافع توسعه به حفاظت از میراث‌جهانی شهر ارجح دانسته می ‌شود؟»، هدفی است که از طریق مطالعه‌ای اسنادی- تاریخی و متکی بر تحلیل محتوا، در این مقاله دنبال شده‌است. نتیجه مطالعه نشان می دهد که بروز این تعارض و گذر از میراث‌جهانی به نفع اهداف توسعه، نخست متاثر از گفتمان نظری حاکم در سطح ملی و محلی است؛ گفتمانی با بن‌مایه‌های توسعه که در رویکرد مدیریتی و نظارتی و ویژگی محتوایی اسناد هدایت و نظام برنامه‌ریزی نیز رخنه کرده‌است؛ و در وهله بعد، تحت تاثیر ضعف رویه‌ای و محتوایی نهاد حفاظت در سطح بین‌المللی است. بر این اساس، تعدیل و تغییر گفتمانی از گفتمان صرف توسعه به گفتمان حفاظت‌وتوسعه توامان در سطح ملی و محلی، و اتخاذ رویکرد و نگرش مثبت و متعهدانه در ارتباط با میراث‌جهانی و اصول یونسکو از سوی دول عضو، در کنار ارتقاء جایگاه نهادی یونسکو و ویژگی‌های کاربردی اسناد تولیدی آن، راهکارهایی است که به حمایت جامع‌تری از میراث‌فرهنگی و طبیعی بشر و جلوگیری از بروز چنین تجاربی منتج خواهد شد.

liverpool's world heritage, an obstacle or a catalyst for development?

world heritage is crucial importance to societies and the great potential to contribute to development goals. liverpool’s experience, however, sheds light on other aspects of nation-states encounter with cultural heritage. this reflects conservation should be the catalyst for development, not an obstacle. according to this, main question is, why in liverpool, the benefits of development are considered preferable to the protection of the world heritage of the city?”. to answer this question, research methods is historical study by focusing on national and academic document that published in the research scope and data analyzing accomplished based on content analysis. the result of the study shows that the emergence of this conflict between conservation and development is firstly affected by the prevailing theoretical discourse at the national and local level; a discourse with the foundations of growth, which has penetrated into the managerial and supervisory approach and the content characteristics of the managing documents and the planning system. second, it is influenced by the procedural and substantive weakness of the unesco. based on this, changing the discourse from the mere development to the synchronicity of conservation and development at the national and local level, and adopting a positive attitude and committed approach in relation to the world heritage and unesco principles by the member states, along with improving the institutional status unesco and executive usability of its production documents are solutions that will lead to a more comprehensive support of the cultural and natural heritage and prevent such experiences.