واکاوی اسناد مرتبط یک صدسال اخیر با هدف بررسی رابطه ارزش و حفاظت در حوزه میراث فرهنگی

میراث فرهنگی به‌منزله ردپای انسان در بستر تاریخ، دارای ارزش‌های متعددی است که این موضوع متناسب با مقتضیات جوامع و فرهنگ‌های مختلف قابل‌بررسی و بازتعریف است. یکی از روش‌هایی که امکان ریشه یابی این مسئله را امکان پذیر می نمایید، بررسی نوع نگاه به موضوع میراث فرهنگی در بستر زمان است که دراین میان مطالعه اسناد مرتبط با موضوع در کشور و مرور فرآیند توجه به میراث فرهنگی، بخصوص گونه‌های ارزش میراث در ارتباط با رویکردهای حفاظتی موردنظر این پژوهش است. در همین راستا با بهره‌گیری از پنج منابع مطالعاتی در کنارهم (برنامه‌های عمرانی و توسعه، قوانین و آئین‌نامه‌ها، اساسنامه سازمان‌ها و نهادهای مداخله‌گر، شرح خدمات طرح‌های حفاظتی و مصاحبه با صاحب‌نظران حوزه نظریه و اجرا) به بررسی فرآیند حفاظت از منابع میراث پرداخت‌شده است. مطالعه همزمان هر پنج ابزار و منبع مطالعاتی در کنارهم و توجه به گونه‌های ارزش و رویکردهای حفاظتی متصور شده در هر سند و هم‌پوشانی تقویم زمانی این ابزارها و منابع مطالعاتی، از نوآوری‌های این پژوهش می‌باشد. روش تحقیق با توجه به سوالات پژوهش، کاربردی- عملی است. نحوه گردآوری اطلاعات نیز کتابخانه‌ای، اسنادی و مصاحبه است. مطالعات صورت گرفته بر روی اسناد مذکور نشان می‌دهد که در بیشتر اسناد مطالعاتی می‌توان شاهد فقدان توجه به مفهوم ارزش خاصه ارزش‌های میراث فرهنگی و به‌تبع آن رویکردهای حفاظتی برپایه ارزش بود. این موضوع منجر به بروز مشکلات بسیاری شده است که لازمه مرتفع شدن معضلات، پیشگیری از وقوع دوباره آن، نیازبه مطالعه ارزش محور و ارائه قوانین ارزش مبنا در این حوزه را به منصه ظهور می‌رساند

an analysis of the iran related documents of the past 100 years with the aim of examining the relation between value and conservation in cultural heritage

cultural heritage, as a trace of human throughout history, has several values that can be explored and redefined subject to the requirements of different societies and cultures. lack of attention to the values have led to several problems in the preservation process. one possible way to investigate the roots of this problem is to examine the attitudes of various stakeholders towards cultural heritage from the past to the present. the focus of this study is on the study of related documents in the country, the pathology of attitudes towards cultural heritage, and, in particular, the relation between types of heritage values and preservation approaches. to this end, five research instruments were uses (civil and development programs, laws and regulations, statute of intervening organizations and institutions, description of conservation services, and interviews with theory and practice experts) to investigate the pathology of the process of heritage resources conservation. simultaneous study of these five sources and investigation of the types of values and protective approaches in each document and their possible temporal overlap are among innovations of this study. the research methodology was applied-practical based on research questions. data collection was carried out using library-based and documentary techniques, as well as interview. studies on the documents indicated that in most of the documents, we can see the lack of attention to the concept of cultural heritage values and, consequently, value-based preservation approaches.