تحلیل آثار به‌دست‌آمده از کاوش طبقه c غار کرفتو در شمال غرب ایران

قلعه و غار باستانی کرفتو در شمال غرب ایران و در منطقه‌ای کوهستانی میان سقز و تکاب در استان کردستان قرار گرفته است. برای نخستین بار، در اوایل قرن نوزدهم میلادی، پزشک و جراحی انگلیسی به نام جان کرمیک از همراهان شاهزاده عباس‌میرزا در شهر تبریز از این مجموعه بازدید کرد. جهانگرد معروف انگلیسی، سر رابرت کرپورتر نیز با استفاده از یادداشت‌های کرمیک از این غار بازدید و نقشه و رونوشتی از کتیبه یونانی آن تهیه کرد. پس از او پژوهشگران متعددی با ملیت‌های گوناگون ترجمه کتیبه یونانی را بازنگری یا آثار این غار را بررسی کردند. همچنین عکس، گزارش و نقشه‌هایی همراه با جزئیات دقیق‌تری تهیه کردند؛ با این حال حفاری باستان‌شناسی در این مکان نزدیک به دو قرن به تعویق افتاد. در تابستان سال 1376، نخستین هیئت باستان‌شناسی از پژوهشکده باستان‌شناسی با همکاری اداره کل میراث فرهنگی استان کردستان در این مجموعه به گمانه‌زنی و سامان‌دهی پرداخت و پس از آن عملیات کاوش و ساماندهی در سه فصل ادامه یافت. آثار به‌دست‌آمده از این مجموعه و مناطق هم‌جوار نشان‌دهنده استفاده آیینی، سکونت موقت و متناوب انسان از پیش از تاریخ تا عصر حاضر است. این مقاله که حاصل کاوش و عملیات میدانی سال 1376 است به تحلیل شواهد باستان‌شناختی به‌دست‌آمده از طبقه c و به‌ویژه چاه موجود در یکی از اتاق‌های مجموعه دست‌کند پرداخته است. یافته‌ها بر استفاده آیینی انسان از این چاه دلالت دارد.

the analysis of archaeological evidence from the fourth floor (c) of karafto cave in northwest of iran

karaftu ancient castle and cave are located in the northwest of iran and in a mountainous region between saqhez and takab in kurdistan province, iran. for the first time, an english physician and surgeon in the early nineteenth century, john cormick, visited the cave. the famous english explorer sir robert ker porter also visited the cave using cormick’s notes and made a map and a copy of the greek inscription.  after him, various scholars of various nationalities, translated the greek inscription, or reviewed the cave, and provided photographs and reports with details, but archaeological excavations were postponed in this place for nearly two centuries. in the summer of 1997, the first archaeological team, in collaboration with the cultural heritage bureau of the kurdistan province, excavated this cave, and then the exploration and organizing operations continued in three seasons. the study of site and the adjoining areas indicated the ritual use, and temporary residence of humans from prehistoric times to the present. this paper aimed to analyze the archaeological evidence obtained in the field study performed in 1997 from the c floor and especially the well in one of the rooms. the findings point to the ritual use of this well.