بررسی تنوع ژنتیکی برخی از گونه‌های گل لاله ایران با استفاده از نشانگرمولکولی رپید

گل لاله (tulipa gesneriana l.) یکی از مهم ترین گل های سوخوار در جهان بوده و از پراکنش بالایی در بسیاری از منطقه های کشور برخوردار است. این جنس از تیره سوسنیان (liliaceae) و مشتمل بر حدود یک صد گونه می باشد، که از این بین 19 گونه بومی ایران گزارش شده است. در این پژوهش تنوع ژنتیکی 18 نژادگان از 6 گونه گل لاله بومی ایران به همراه 3 رقم از گونه لاله بهنژاد شده با استفاده از نشانگر مولکولی رپید مورد بررسی قرار گرفت. از چهارده آغازگر به کار برده شده در مجموع 69 باند تولید شد که از بین آنها 67 باند در بین نژادگان ها از چند شکلی برخوردار بود. تمامی آغازگرها به جز آغازگر bc14 چند‌‌شکلی بالا و به میزان 100% نشان دادند و کمترین میزان چند شکلی در آغازگر bc14 به میزان 50% به دست آمد. بالاترین میزان قدرت تفکیک (rp) مربوط به آغازگر 13 و به مقدار 28/4 حاصل گردید. بر اساس نتیجه های به دست آمده از ماتریس تشابه، بیشترین تشابه بین دو گونه‌ t. gesneriana1 و t. gesneriana2 به میزان 90/0 و کمترین تشابه ژنتیکی بین گونه هایt. montana3 و t. systola1 به میزان 06/0 مشاهده شد. تجزیه دندروگرام داده های به دست آمده با استفاده از ضریب تشابه جاکارد به روش upgma در حد تشابه 35%، گونه‌های مورد بررسی را به 5 گروه تقسیم بندی کرد. نتیجه ها نشان دهنده درصد تنوع بین گونه‌ای به میزان 57% و تنوع درون گونه‌ای 43% بود، که حاکی از میزان تنوع بالای بین گونه‌ای و درون گونه‌ای نژادگان‌های مورد پژوهش می باشد. چنین تنوع بالایی در فرایند های بهنژادی می تواند به عنوان یک ابزار بهنژادی مفید مورد استفاده قرار گیرد.