تولید گیاه‌های نیمگان ورد (Rosa hybrida L.) با استفاده از کشت بساک در محیط‌های کشت تک و دو لایه

در پژوهش حاضر، اثر‌های رقم، تنظیم کننده‌های رشد گیاهی، محیط‌های کشت (تک و دو لایه)، تنش‌های دمایی و منبع‌های کربوهیدرات (ساکاروز، گلوکز، مالتوز و ترکیب آن‌ها) بر پینه و رویان‌زایی بساک و میکروسپورهای رها شده از بساک چهار رقم ورد ’کندی‘، ’الگانت‘، ’ولوت‘ و ’اگزوتیک‘ بررسی شد. بر اساس نتیجه‌های به‌دست آمده انگیزش پینه در محیط ms و دو رقم ’اگزوتیک‘ و ’ولوت‘ با ترکیب bap (5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) و iaa (4 و 8 میلی‌گرم در لیتر) به طور معنی‌داری بالاتر از سایر تیمارها بود. پینه‌زایی میکروسپورها در محیط‌های کشت دولایه شامل محیط‌های ms و نیچ و نیچ در قسمت پایینی و محیط مایع at3 (با قند ساکاروز و لاکتالبومین هیدرولیزات) در قسمت بالایی به طور معنی‌داری بالاتر از محیط‌های تک لایه بود. تنش‌های دمایی در مقایسه با تیمار شاهد (25 درجه سلسیوس) نتوانستند پینه‌زایی را بهبود بخشند. در میان منبع‌های مختلف کربوهیدرات در محیط پایه نیچ و نیچ پینه‌زایی به طور معنی‌داری در محیط‌های دارای ساکاروز بالاتر بود. در پژوهش حاضر برای اولین بار تعداد هفت رویان از میکروسپورهای رها شده از کشت بساک رقم ’اگزوتیک‘ در محیط‌های دولایه به دست آمد که باززایی آن‌ها با موفقیت صورت گرفت و پردازش سطح پلوییدی گیاه‌های باززا شده، نیمه‌گان بودن آن‌ها را تایید کرد.