بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی و پتانسیل آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های اتانولی و اتیل‌استاتی سه اکوتیپ گیاه دارویی افسنطین artemisia absinthium

از جمله گیاهان با ارزش ایران، گونه‌های جنس artemisia متعلق به تیره asteraceae می‌باشند که پراکندگی نسبتاً وسیعی در نقاط مختلفی از ایران دارند. پتانسیل آنتی‌اکسیدانی به میزان قابل توجهی با ماهیت حلال، روش استخراج گیاه جمع‌آوری شده از هر منطقه، بستگی به پارامترهای زیادی ازجمله آب و هوا، ارتفاع و نور دارد. در این مطالعه، گیاه دارویی افسنطین با نام علمی artemisia absinthium از 3 ناحیه مختلف ایران جمع‌آوری و پتانسیل آنتی‌اکسیدانی این اکوتیپ‌ها ارزیابی شد. در این پژوهش خواص دارویی ازجمله فعالیت آنتی‌اکسیدانی (با دو روش dpph و frap)، مقدار فنول‌ و فلاونوئید کل در عصاره‌های قطبی (اتانول) و نیمه‌قطبی (اتیل‌استات)، درصد و تنوع ترکیبات اسانس مورد ارزیابی قرار گرفت. اکوتیپ گیلان دارای بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی بود و در مجموع اکوتیپ سمنان کمترین بازداری آنتی‌اکسیدانی را از خود نشان داد و حلال نیمه‌قطبی اتیل‌استات فعالیت احیاکنندگی بالاتری را نشان داد، که این مورد بیانگر این است که نوع حلال مورد استفاده در عصاره‌گیری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی بسیار موثر می‌باشد. در اکوتیپ‌های بررسی شده از دامنه 78.65 تا 92.58 درصد در روش dpph و از 11.76 تا 18.88 (در میلی‌مول‌آهن) در روش frap به‌دست آمد. اکوتیپ گیلان دارای بیشترین محتوای فنولی در عصاره قطبی و اکوتیپ گلستان بیشترین محتوای فلاونوئیدی را در عصاره نیمه‌قطبی نشان داد. اکوتیپ سمنان بیشترین ترکیبات مونوترپن‌اکسیژن‌دار و بیشترین ترکیب در اسانس را در بین دیگر اکوتیپ‌ها دارا بود. اکوتیپ گلستان دارای بیشترین درصد اسانس در بین دیگر اکوتیپ‌ها بود. تنوع محتویات فنولی، ترکیبات اسانس و آنتی‌اکسیدانی مشاهده شده در سه اکوتیپ مورد مطالعه می‌تواند به علت عوامل مختلف اکولوژیکی، ژنتیکی، جغرافیایی و فاکتورهای تغذیه‌ای باشد.

investigating of phytochemical compositions and antioxidant potential of ethanol and ethyl acetate extracts of three ecotypes of medicinal plant artemisia absinthium

among the valuable plants of iran, the artemisia species belongs to the asteraceae family, which is relatively widely distributed in different parts of iran. considering that the antioxidant potential is significantly dependent on the nature of the solvent, the extraction method of the plant collected from each region also depends on many parameters such as weather, altitude, and light. in this study, wormwood (artemisia absinthium) was collected from three different regions of iran and the antioxidant potential of these ecotypes was evaluated. in this research, the medicinal properties, including the antioxidant content (by dpph and frap assays), flavonoid content (tfc), and total phenol (tpc) were evaluated in polar (ethanol) and semi polar (ethyl acetate) extracts, and the percentage and variety of essential oil compounds were evaluated. the gilan ecotype has the most antioxidants, the semnan ecotype showed the least antioxidant inhibition, and the non-polar solvent ethyl acetate showed a higher regenerating activity, which indicates that the type of solvent used in extraction is very effective for antioxidant activity. the ac values of the ecotypes ranged from 78.65 to 92.58 % extract (by dpph assay) and from 11.76 to 18.88 mmol fe (by frap assay) respectively. gilan ecotype has the highest phenolic content in polar extract, and the golestan ecotype showed the highest flavonoid content in non-polar extract. semnan ecotype had the most oxygenated monoterpene compounds, and the most composition in essential oil among other ecotypes. golestan ecotype had the highest percentage of essential oil among other ecotypes. the diversity of phenolic contents, essential oil, and antioxidant compounds observed in the three studied ecotypes can be due to various ecological, genetic, geographical, and nutritional factors.