اثر نانو ذرات دی اکسید سیلیسیم (sio2) بر ویژگی‌های فتوسنتزی و فلورسانس کلروفیل پنج رقم زیتون در شرایط تنش شوری

پارامترهای فلورسانس و محتوای کلروفیل از مهمترین فاکتورها برای تعیین ظرفیت فتوسنتزی در طول زندگی گیاهان می‌باشد. در این پژوهش اثر نانو ذرات دی‌اکسید سیلسیم بر ویژگی‌های محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشای یاخته‌ای، رنگدانه‌‌های فتوسنتزی و کارکرد فتوسیستم ii در شرایط تنش شوری کلرید سدیم در پنج رقم زیتون به صورت گلدانی مورد بررسی قرار گرفت. دو رقم زیتون (کرونیکی و کنسروالیا به‌ترتیب به‌عنوان شاهد مقاوم و حساس به شوری) و سه نژادگان‌ (دیره، کلاه فرج و شیراز) در مرحله رویشی در دو سطح شوری (صفر و 150 میلی‌مولار) کلرید سدیم و سه سطح نانوذرات دی اکسید سیلیسیم (صفر، 1 و 2 میلی‌مولار) بررسی شدند. نتایج نشان داد که در تمامی ارقام مورد بررسی، در تیمار شوری کلرید سدیم، پایداری غشا و محتوای نسبی آب برگ کاهش یافت. در مقابل استفاده از نانو ذرات دی اکسید سیلسیم سبب افزایش محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشای یاخته‌ای و مقدار رنگدانه‌‌های فتوسنتزی در هر دو شرایط شاهد و تنش شوری گردید. نژادگان‌ شیراز به دلیل برتری در بیشتر صفات مرتبط با تحمل به شوری در مقایسه با سایر رقم‌ها، تحمل بیشتری نسبت به شوری کلرید سدیم داشت. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که تنش شوری سبب کاهش محتوای رنگدانه‌‌های فتوسنتزی، محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشای یاخته‌ای و همچنین عملکرد فتوسیستم ii شد و نانو ذرات دی‌اکسید سیلسیم سبب بهبود این صفات گردید. به‌نظر می‌رسد کاربرد دی‌اکسید سیلسیم در غلظت 2 میلی‌مولار سبب کاهش اثرات مخرب تنش شوری کلرید سدیم در ارقام مورد مطالعه زیتون می‌شود.

the effect of silicon dioxide nanoparticles (sio2) on chlorophyll content and chlorophyll fluorescence of five olive cultivars under salinity stress

fluorescence parameters and chlorophyll content are the most important factors to determine the photosynthetic capacity during the life of plants. in this research, the effect of sio2 nanoparticles was investigated on the characteristics of rwc, membrane stability, photosynthetic pigments and the functioning of photosystem ii under sodium chloride salinity stress conditions in five olive cultivars. two olive cultivars (koroneiki and conservalia as salinity-resistant and sensitive controls, respectively) and three selected genotypes (deira, kolahfaraj and shiraz) at two levels of salinity (0 and 150 mm sodium chloride) and three levels of nanoparticles of sio2 (0, 1 and 2 mm) were investigated. the results showed that in all investigated cultivars, membrane stability and relative water content decreased in sodium chloride salinity treated plants. on the other hand, the application of sio2 nanoparticles increased the relative water content, membrane stability and the amount of photosynthetic pigment in both control and salinity conditions. shiraz genotype is more tolerant to sodium chloride salinity due to its superiority in most traits related to salinity tolerance compared to other cultivars. the results showed that application of sio2 nanoparticles increased photosynthetic pigments under salinity stress. in general, it can be concluded that salinity stress reduced the content of photosynthetic pigments, relative water content, membrane stability and also the performance of photosystem ii, and sio2 nanoparticles improved these traits. it seems that the application of sio2 at a concentration of 2 mm reduces the destructive effects of sodium chloride salinity stress in the studied olive cultivars.