بررسی تغییرهای رشد و برخی ویژگی‌‌های زیست‌شیمیایی و فیزیولوژیک شش رقم انگور ایرانی زیر تنش خشکی

پژوهش حاضر به‌ منظور بررسی تحمل به خشکی شش رقم انگور ایرانی در گلدان و با استفاده از آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور رقم (رطبی، رشه، چفته، بیدانه سفید، خلیلی و لعل) و تیمار‌‌های رطوبتی (40% و 80% آب در دسترس خاک) بر پایه‌‌ طرح به‌طورکامل تصادفی در شرایط گلخانه‌‌ای انجام شد. زیر تنش خشکی، کمترین انباشت کربوهیدرات‌‌های محلول و پرولین (به ترتیب 50.36 و 4.25 میلی‌‌گرم در گرم وزن تازه برگ) و بالاترین شاخص حساسیت به تنش (میانگین 2.47) و کاهش رشد در رقم بیدانه سفید دیده شد. رقم چفته افزون بر رشد مطلوب در شرایط رطوبت بهینه به‌‌طور نسبی دارای شاخص حساسیت به تنش کمی بوده (میانگین 0.60) و متحمل‌‌ترین رقم به تنش خشکی بود. رقم خلیلی دارای بیشترین وزن و حجم ریشه در شرایط بهینه بود. این رقم اگرچه پس از بیدانه سفید دارای بالاترین شاخص حساسیت به تنش از نظر وزن خشک ریشه (1.24) و حجم ریشه (1.35) بود، اما در شرایط تنش نیز دارای وزن، حجم و تعداد ریشه مناسبی بود. رقم‌‌های رطبی و لعل دارای رشد به ‌نسبت کمی در شرایط رطوبت بهینه بودند، اما در شرایط تنش نیز کاهش رشد چندانی پیدا نکردند. نتیجه‌های پژوهش حاضر نشان داد که برای معرفی گیاهان متحمل به خشکی افزون بر میزان رشد گیاهان در شرایط تنش باید شاخص حساسیت به تنش آن‌‌ها نیز مد نظر قرار گیرد.

evaluation of changes in growth and some biochemical and physiological traits of six iranian grape cultivars under drought stress

in this study, a pot experiment was conducted in the greenhouse conditions to investigate the drought tolerance of six iranian grape cultivars. the experiment was factorial, based on a completely randomized design, with two factors including cultivars (‘rotabi’, ‘rashe’, ‘chafte’, ‘bidaneh sefid’, ‘khalili’, and ‘laal’) and moisture treatments (40 % and 80 % of soil available water). under drought stress, the lowest accumulation of soluble carbohydrates and proline (50.36 and 4.25 mg g-1 fw, respectively) and the highest stress susceptibility index (2.47, on average) and growth reduction were observed in ‘bidaneh sefid’ cultivar. ‘chafte’ showed a considerable growth in optimal moisture condition; moreover, this cultivar had a relatively low stress susceptibility index (0.60, on average), designated as the most tolerant cultivar to drought stress. ‘khalili’ had the highest root weight and root volume under optimal conditions. although this cultivar had the highest stress susceptibility index in terms of root dry weight (1.24) and root volume (1.35) after ‘bidaneh sefid’, but under stress conditions it had a suitable root weight, root volume and number of roots. ‘rotabi’ and ‘laal’ had relatively less growth under optimal moisture conditions; however, they showed a subtle growth reduction under drought stress. these results indicate that in order to introduce drought tolerant plants, stress susceptibility index and vegetative growth rate under water shortage should be considered together.