تاثیر شدت هرس و کاربرد کود نیتروژنه بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک و مورفولوژیک گیاه رزماری

یکی از عوامل مهم در رشد گیاهان به‌ویژه درختان و درختچه‌های موجود در فضای سبز، هرس صحیح آن‌ها است. برای بررسی تاثیر شدت هرس و کود نیتروژنه بر ویژگی‌های فیزیولوژیک و مورفولوژیک گیاه رزماری، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح به‌طور کامل تصادفی با 5 سطح هرس (بدون هرس (شاهد)، هرس نصف شاخه سال جاری، هرس کامل شاخه سال جاری، هرس نصف شاخه یک‌ساله و هرس کامل شاخه یک‌ساله)، 2 سطح کود نیتروژنه (صفر و 300 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک) در سه تکرار اجرا شد. مقدار رشد طولی در طی شش ماه، شمار شاخه‌های جانبی، وزن‌تر و خشک اندام هوایی و ریشه، حجم و طول ریشه، کلروفیل فلورسانس، رطوبت نسبی، نشت یونی و مقدار پرولین اندازه‌گیری شد. با افزایش شدت هرس ویژگی‌های رویشی گیاه کاهش یافت. استفاده از کود نیتروژنه سبب افزایش معنی‌دار وزن‌تر و خشک اندام هوایی و شمار شاخه جانبی گردید. با افزایش شدت هرس، مقدار فلورسانس کلروفیل کاهش و محتوای نسبی آب برگ، درصد نشت یونی و مقدار پرولین افزایش یافت و کاربرد کود نیتروژنه مقدار محتوای نسبی آب برگ و پرولین را افزایش داد. بیشترین درصد خشکیدگی قلمه‌ها (77.77%) در تیمار هرس کامل شاخه یک‌ساله و دارای کود نیتروژنه مشاهده گردید.

Effects of Pruning Intensity and Nitrogenous Fertilizer on Some Physiological and Morphological Characteristics of Rosmarinus officinalis

Correct pruning is one of the most important factors in growing plants particularly trees and shrubs, in the landscape. The present study was conducted to assess the effects of pruning intensity and nitrogenous fertilizer on physiological and morphological characteristics and wilting percentage in rosemary plant. A factorial experiment was arranged in a completely randomized design with five levels of pruning (no pruning, half of current -year branch prune, complete pruning of currentyear branch, half oneyearold branch prune and complete pruning oneyear old branch) and two levels of nitrogenous fertilizer (0 and 200 kg.ha1) with three replications. For this purpose used 18monthold rosemary cuttings grown in the greenhouse. Stem growth was measured during six months. Number of lateral branches, root and shoot fresh and dry weights, root volume and length, chlorophyll fluorescence, relative water content (RWC), ion leakage (EL) and proline were evaluated. The growth of rosemary plants was reduced with increased pruning intensity and fresh and dry weight of shoot and number of lateral shoots were increased with useing nitrogenous fertilizer.With increased pruning intensity, RWC, ion leakage percentage and proline content were increased and chlorophyll fluorescence decreased. RWC and proline were increased with the application of nitrogenous fertilizer. The highest wilting percentage (77.77%) of plants was observed in complete pruning of oneyear old branch with nitrogen fertilizer.