اثر نیتروژن بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و غلظت عنصرهای غذایی پرمصرف سه رقم زیتون در تنش شوری

در این پژوهش اثرهای شوری و نیتروژن بر برخی ویژگی های فیزیولوژیک، زیست‌شیمیایی و رشدی سه رقم زیتون (ابوسطل، آربکین و کنسروالیا) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش با چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 و 160 میلی‌مولار کلراید سدیم) به همراه سه سطح نیتروژن از منبع سولفات آمونیم (صفر، 200 و 400 میلی‌گرم بر لیتر) به‌‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. شوری به‌‌طور معنی داری بر تمام ویژگی‌ها اثر منفی داشت، گرچه شدت آن در میان رقم‌ها متفاوت بود. افزایش غلظت کلراید سدیم، رشد نهال، شمار برگ در نهال، نسبت پتاسیم به سدیم ریشه و برگ، جذب و غلظت نیتروژن ریشه و برگ، غلظت پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر ریشه و برگ را کاهش، درحالی که غلظت سدیم و کلر ریشه و برگ را افزایش داد. افزایش سطح نیتروژن تا 200 میلی‌گرم بر لیتر کاهش رشد نهال و شمار برگ را بهبود داد. در غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر نیتروژن غلظت سدیم، کلر و کلسیم ریشه و برگ کاسته و نسبت پتاسیم به سدیم، جذب و غلظت نیتروژن ریشه و برگ، غلظت پتاسیم، منیزیم و فسفر ریشه و برگ افزایش یافت. می توان نتیجه گرفت در شرایط شور، افزایش غلظت نیتروژن تا 200 میلی‌گرم بر لیتر در رقم های حساس به نمک در مقابل اثرهای منفی شوری مطلوب خواهد بود، ولی افزایش بیشتر غلظت نیتروژن (400 میلی‌گرم بر لیتر)، ممکن است بدون تاثیر و یا حتی برای رشد گیاه مضر باشد. در این آزمایش، ﺑﺮرﺳﯽ پاسخ رقم‌ها ﺑﻪ ﺷﻮری ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ رﻗﻢ ابوسطل یک رقم بسیار متحمل در بالاترین سطح شوری، رقم آربکین متحمل و کنسروالیا رقمی حساس به شوری است.

Effect of Nitrogen on Physiological Characteristics and Macronutrients Concentration of Three Olive (Olea europaea L.) Cultivars under Salt Stress

In this research the interaction effects of NaCl and nitrogen concentrations, on some physiological, biochemical, and growth characteristics of three olive (Olea europaea L.) cultivars (AbouSatal, Arbequina and Conservolia) were investigated. The experiment was conducted as factorial with four NaCl levels (0, 40, 80, and 160 mM) along with three (NH4)2SO4 levels (0, 200, and 400 mg L1) based on a completely randomized blocks design with three replications. Salinity had a statistically significant negative effect on responses considered, although the severity of the effect varied among cultivars. High concentration of salinity decreased the plant height, leaf number, root and leaf K/Na ratio, N absorption and concentration of root and leaf, K, Ca, Mg and P both of root and leaf while increased the root and leaf Na and Cl concentration. Increasing N levels to 200 mg L1 has improved the plant height and leaf number. At 200 mg L1 N concentration, Na, Cl and Ca root and leaf were decreased whereas, K/Na ratio, N absorption and concentration also K, Mg and P of root and leaf were increased. It can be concluded that under salinity condition increasing N concentration up to 200 mg L1 in salt sensitive cultivars to salinity is favorite in counteracting the adverse effects of salinity but the further increase of N concentration (400 mg L1) may be ineffective or harmful for the growth of olive plants. In this experiment, investigation cultivars responses to salinity showed that cv. AbouSatal is a highly resistant at highest salinity level (160 mg L1), also cv. Arbequina is semisensitive and cv. Conservolia is a sensitive to salinity condition.