اثر استفاده از قارچ عامل بیماری خال سیاه سیب‌زمینی روی باززایی پایه‌های مقاوم در شرایط درون‌شیشه‌ای

به منظور تولید پایه های سیب زمینی مقاوم به قارچ عامل بیماری خال سیاه (colletotrichum coccodes) ابتدا ژوخه های (غده) بذری سالم از دو رقم مارفونا و آگریا انتخاب شده و پس از تشکیل جوانه های نوری و قطعه های گرهی ساقه از آن ها به طول 5 تا 7 میلی متر، درشرایط سترون به ارلن های حاوی محیط کشت های موراشیگی و اسکوک (ms) و نیچ و نیچ در آمیخته با عصاره قارچ خالص سازی شده از c. coccodes منتقل شدند. ظرف های کاشت در اتاقک کشت با دمای 18 تا 25 درجه سلسیوس و دوره نوری 14 ساعت با نور کافی از لامپ های فلورسنت تا زمان باززایی شاخساره قرار گرفتند. از آزمایش فاکتوریل با طرح پایه به طورکامل تصادفی شامل نوع رقم در دو سطح (مارفونا و آگریا)، غلظت عصاره قارچ در سه سطح غلظت کم (شش سی سی عصاره خالص قارچ همراه هم حجم آن آب مقطر سترون) غلظت میانگین (شش سی سی عصاره خالص قارچ همراه یک سوم حجم آن آب مقطر سترون) و غلظت زیاد (شش سی سی عصاره خالص قارچ) و آب مقطر سترون (تیمار شاهد) و نوع محیط کشت در دو سطح (ms و نیچ ونیچ) استفاده شد. پس از باززایی و تولید گیاهچه های جدید، آلودگی و سلامت آن ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتیجه های آزمایش نشان داد که در قطعه های جوانه نوری در هر دو نوع محیط کشت و در هر دو رقم و با هر سه غلظت از عصاره قارچ، باززایی صورت نگرفت و تنها در تیمار شاهد قطعه های گرهی جوانه قادر به باززایی شدند. اما در قطعه های گرهی ساقه در هر دو رقم و با غلظت کم و میانگین عصاره قارچ، باززایی صورت گرفت. ضمن این که تفاوت معنی داری از نظر تولید گیاهچه در تیمار شاهد (آب مقطر سترون) و تیماری که عصاره قارچ با غلظت کم استفاده شده بود، وجود نداشت. در مجموع مشخص شد که امکان باززایی و تولید پایه مقاوم از بیماری خال سیاه در محیط کشت بافت و در مخلوط با غلظت های میانگین و پائین از عصاره فعال قارچ از قطعه های گرهی ساقه سیب زمینی وجود دارد. اما این قابلیت در زمانی که ریز نمونه مورد استفاده قطعه های جوانه باشد، در هیچ غلظتی از عصاره قارچ وجود ندارد.