ارزیابی تغییرات مدیریتی و کالبدی-فضایی شهرهایِ پیرامون مادرشهر تهران (موردپژوهی: شهر قدس)

شهرگرایی شتابان، رشد روزافزون شهرها، افزایش تراکم جمعیت در نواحی شهری ناشی از مهاجرت و تبدیل کانون‌های روستایی به مکان‌های گسسته‌ی شهری و ادغام شهری به شهری دیگر سبب برهم‌خوردن تعادل فضایی جمعیت و برنامه‌ریزی، آسیب‌های اجتماعی و دگرگونی‌های کالبد شهری فراگیر شده است که این تغییرها، نیاز به تغییرات مدیریتی و کالبدی-فضایی دارد. مدیریت حریم کلان‌شهرها به دلایل مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و زیست‌محیطی، موضوعی چالش‌برانگیز و تنش‌آفرین در روابط بین سطوح حکومتی بوده است. کلان‌شهر تهران نیز در رابطه با مسائل توسعه در نواحی حریم با چالش‌هایی پرشمار روبه‌رو است. این مدیریت به لحاظ عمل‌کردی و و جغرافیایی، یک مدیریت پراکنده است؛ از این رو، ضرورت به‌کارگیری نظام مدیریت یک‌پارچه‌ی شهری در این نواحی بایسته است. جامعه آماری شامل شهروندان و کارشناسان(مدیران و مسئولان) شهرقدس است که بر اساس برآورد فرمول کوکران، این تعداد برای شهروندان برابر با 384 نفر و برای کارشناسان برابر با 226 نفر تعیین شده و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار spss و برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون t تک‌متغیره بهره‌گیری شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مدیریت یک‌پارچه‌ در شهر قدس، به عنوان یکی از شهرهای پیرامون مادرشهر تهران، در سطحی نامناسب قرار دارد و تنها برقراری این مدیریت باعث پیش‌رفت عمرانی، خدماتی و رضایت عمومی می‌شود. در همین راستا، فرضیه‌ی پژوهش مورد تایید قرار گرفته است و پیوستنِ شهر قدس به شهر تهران از جنبه‌ی بهبود مدیریتی و کالبدی-فضایی در شهر قدس، اثرگذار است. کارشناسان و مردم شهر قدس در الحاق شهر قدس به شهر تهران دیدگاه موافق دارند و باورمندند که این عمل به دگرگونی‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و افزایش اعتبارات برای طرح‌های عمرانی شهر قدس می‌انجامد.

Evaluation of managerial and physicalspatial changes of cities around the capital of Tehran (Case study: Ghods city)

Rapid urbanization, rising growth of cities, everincreasing accumulation of population in urban areas caused by migration, and finally converting the rural centers to urban detached places, and attaching a city to another one have unbalanced population and planning’s spatial equilibrium, social damages and extended physical changes. These changes need managerial and physical spatial transformations. Managing the boundaries of metropolises due to various economical, political, social and environmental reasons is a challenging problem among the connections of governmental levels. As well, Tehran metropolis has encountered a lot of problems in relation to development around its borders. This management is functionally and geographically a dispersed one. Therefore, applying urban integrated management system in these areas is an imperative need. The statistical population includes citizens and Experts (managers and officials) of the city of Quds. According to Cochran’s formula, this number is equal to 384 for citizens and for Experts are designated equal to 226 people. In this paper the research data has been analyzed by SPSS software and the hypothesis has been analyzed by onevariable Ttest. The results show that urban integrated management at Qods city as a peripheral town of Tehran metropolis is inappropriate and unacceptable. Only establishing this kind of management can bring about physical and servicing development and public satisfaction. In this relation, Joining Qods city to Tehran metropolis is very effective from the view of managerial and physical spatial improvement. The city’s experts and residents are agreed with Tehran Qods combination and believe that this act lead to political, economical, cultural and social transformations and bring about more budgets for Qods city.