الگوی بهینه تاب آوری در بافت های مسئله دار شهری نمونه موردی: محله فرحزاد تهران

هدف اصلی از انجام این پژوهش ارزیابی تاب آوری در محله فرحزاد تهران است. برای ارزیابی تاب آوری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و نهادی مدیریتی از تکنیک پرسشنامه و برای ارزیابی تاب آوری در بخش کالبدی، از مطالعات میدانی و نرم افزار gis استفاده شد. یکی از مهم‌ترین ایده‌هایی که در دهه حاضر هم در مدیریت بحران و هم در مدیریت شهری مطرح شده است، ایجاد شهرهای تاب آور و مقاوم در برابر بحران‌های مختلف است. تاب‌آوری شهری را می‌توان به توانایی یک محدوده شهری در معرض خطرات مانند تغییرات آب و هوایی، سوانح، فقر اقتصادی و اجتماعی برای مقاومت، جذب، تطبیق به آن‌ها و یا دوری از آن‌ها تعریف کرد. تفکر تاب آوری در سیستم های پیچیده مانند شهرها درک پویایی و روابط غیرخطی در این نوع سیستم ها را میسر می سازد. این تفکر، در بستر اکولوژی شهری مدرن امکان یکپارچه سازی عوامل انسانی و اکولوژیکی در سیستم های شهری و درک تعاملات بین آنها، بسط راهبردهای پایداری با توجه به تعاملات شناسایی شده را فراهم می آورد .امروزه عمدتاً شهرها و جوامع سکونت گاهی در مکان هایی ایجاد یا بنا شده اند که به لحاظ مخاطرات طبیعی در معرض وقوع انواع سوانح طبیعی و یا به دلیل پیشرفت های تکنولوژی در معرض انواع سوانح انسان ساخت هستند. نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته، بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. در باره ارزیابی های صورت گرفته در زمینه تاب آوری اجتماعی در محله فرحزاد براساس پرسشنامه های تکمیل شده می توان گفت که شاخص تمایل اجتماعی به مشارکت با میانگین 3.94 در رتبه اول قرار دارد. در رتبه دوم شاخص پیوندهای اجتماعی با همسایگان با میانگین 3.82 و در رتبه سوم شاخص توانایی انطباق با آشفتگی ها و تنش ها با میانگین 3.64 قرار دارد. شاخص های مشارکت در تصمیم گیری و میزان مشارکت برای رفع بحران به ترتیب با میانگین های 3.55 و 3.46 در رتبه های چهارم و پنجم قرار دارند. درک محلی از خطر با میانگین 3.15 در رتبه ششم و دانش و آگاهی نسبت به بحران با میانگین 2.95 در رتبه هفتم قرار دارند. در مجموع میانگین تاب آوری اجتماعی در محله مورد مطالعه برابر با 3.50 است که می توان گفت میزان تاب آوری اجتماعی در محله فرحزاد در سطح متوسط قرار دارد.