واکاوی رابطه الگوهای همدید با میزان ذرات معلق آلاینده فراگیر در استان تهران

در این پژوهش، ابتدا داده های غلظت آلاینده ها از شرکت کنترل کیفیت هوای استان تهران اخذ گردید. سپس برای پیمایش قائم جو با استفاده از نرم افزار raob و داده های جو بالای ایستگاه مهرآباد نمودار ترمودینامیکی (skewt) ترسیم گردید. جهت بررسی گردشهای جوی با استفاده از پایگاه داده های مرکز میان مقیاس اروپا (ecmwf) نقشه های مربوطه در نرم افزار grads ترسیم شد. در این پژوهش، نخست روند فصلی و تعداد روزهای آلوده فراگیر در بازه زمانی1390-1396 استخراج و بررسی گردید. یافته ها بیانگر روند کاهشی در غلظت آلاینده هایی همچون so2، co، o3، 2.5 pm و روند افزایشی غلظت10 pm و no2 در طی بازه زمانی مورد مطالعه می باشد؛ سپس با تعیین روزهای با آلودگی بسیار شدید و فراگیر، به تفسیر همدید نمونه های منتخب برای هر فصل پرداخته شد. در فصول زمستان و بهار با نفوذ سامانه پرفشار سرد مهاجر بر روی نیمه شمالی ایران در سطح زمین و در سطوح میانی وردسپهر کشیده شدن پشته ای از روی سرزمین عربستان و عراق و منطبق بر پرفشار سطح زمین، شرایط حاکم در زمان رخداد آلودگی های شدید و فراگیر بوده است. در فصول تابستان و پاییز نیز شبیه هم با استقرار پرفشار در روی خزر و نوار شمالی کشور و گسترش کم فشار پاکستان تا نواحی جنوبی البرز و در سطوح میانی وردسپهر با نفوذ ناوه کم عمق وابسته به کم ارتفاع شمال روسیه بر روی منطقه پژوهش با ایجاد شرایط باد آرام و کاهش عمق لایه مرزی شرایط مناسبی برای افزایش پتانسیل آلودگی هوای استان تهران فراهم آورده است.