نقش عوامل محیطی و کالبدی در ارتقاء امنیت فضاهای شهری مورد مطالعه: منطقه 8 شهرداری تهران

توجه به مقوله امنیت از بُعد غیرانتظامی آن، پدیده ای جدید محسوب می‌شود و قاعدتاً کمبود تحقیقات و مطالعات در این زمینه امری بدیهی است. ریشه برخی از جرایم و وجود احساس ناامنی را باید در عدم توجه برنامه ریزان و مدیران شهری جستجو کرد. مسئله بزرگ در زمینۀ ایجاد امنیت و پیشگیری از رویدادهای بحرانی و جرم خیز این است که آیا شهرهای بزرگ، چنین شرایطی را فراهم کرده اند؟ هدف این پژوهش شناخت نقش عوامل مختلف محیطی و کالبدی و تاثیرگذاری آن‌ها بر امنیت است. روش تحقیق ترکیبی از روش‌های توصیفی تحلیلی است. این مقاله در پی پاسخ به این سوال‌ها است: 1. آیا درهم آمیختگی عوامل محیطی و کالبدی در فضاهای شهری بر میزان امنیت آن موثر است؟ و2. آیا ترکیب و توزیع کاربری های شهری پیرامون فضاهای عمومی موجود در محدودۀ مورد مطالعه بر افزایش امنیت شهری موثر است؟ محدوده مورد مطالعه منطقه 8 شهرداری تهران است. اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانه‌ای و روش میدانی به دست آمده و تحلیل از داده ها از طریق نرم افزارهای spss و minitabs وgis انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میزان امنیت محله‌ها همانند تفاوت‌های محیطی و کالبدی در آن‌ها، متفاوت است. همچنین محله های 13 گانه منطقه 8 تهران از نظر میزان امنیت و تک تک مولفه‌های پژوهش رتبه‌بندی شدند. امنیت در آن دسته از فضاهای عمومی که از بدنه یا محدوده های پیرامونی با ویژگی کاربری های ترکیبی و متنوع اراضی شهری برخوردار بودند، در مقایسه با سایر فضاهای مشابه که فاقد ویژگی تنوع و ترکیب کاربری اراضی شهری بودند متفاوت بود.