پادشاهِ آرمانی از منظرِ نثرِ عقدالعلی للموقف الاعلی (بر مبنای ویژگی های شهریارِ آرمانیِ وُلفگانگ کناوت)

عقدالعلی للموقف الاعلی، نخستین اثرِ تاریخ نویسی و وقایع نگاریِ کرمان همزمان با فروپاشیِ حکومت سلجوقیان بر کرمان است که افضل الدین ابوحامد احمد بن حامد کرمانی، نگارندهء این اثر ارزشمند کوشیده است در این کتاب، گامی فراتر از تاریخ نگاریِ صرف نهاده و با رویکردی مبتنی بر پند و اندرز و نثری آکنده از حکمت، اخلاق و تهذیب؛ فضایل یک پادشاهِ آرمانی را برای حاکمِ وقتِ کرمان یعنی ملک دینار، تشریح نماید. اگرچه تاکنون راجع به ویژگی های سبکی نثرِ این کتاب، پژوهش هایی انجام شده است اما نوشتارِ حاضر با بهره گیری از روش مطالعات تاریخی و بر اساسِ تقسیم بندی های وُلفگانگ کناوت از ویژگی ها و صفاتِ شهریارِ آرمانی، به وجهی دیگر از نثر مزبور یعنی جنبهء اندرزنامه ای آن پرداخته است. در همین راستا پرسش اصلی نوشتار حاضر عبارت از این است که از منظرِ نثرِ عقدالعلی للموقف الاعلی یک پادشاه چگونه می تواند به پادشاهی آرمانی مبدّل گردد و چرا صاحبِ کتاب مزبور اقدام به نگارش اثری با این مضمون کرده است؟ یافته های پژوهش نشانگر آن است که افضل الدین ابوحامد کرمانی با توجه به آشنایی اش با بسیاری از متون ادبی، تاریخی و اندرزنامه ای و تسلطش بر سنت های ایرانی و ارزش های اسلامی، ویژگی ها و فضائل یک پادشاه آرمانی را در عقدالعلی للموقف الاعلی به تصویر کشانیده و بر آن است تا بدین ترتیب با هدایت ملک دینار، حاکمِ وقتِ کرمان؛ ثبات، امنیت و رونقِ از دست رفتهء کرمان با بازگرداند.

an ideal king from the perspective of the prose of eqd al-ola lelmoqefe al-a´la (based on the characteristics of ideal king’s from wolfgang knauth)

introduction studying the prose texts and poems of iranian poets and writers in different historical periods reveals that the basic element of many of these texts and poems is human. a human being is the supreme creation of the creator of the universe and a comprehensive totality of all the characteristics that each of the other creatures of the universe have in themselves separately. a closer look at these texts and documents also clarifies a more significant point, namely that in these works, the position of the king as a human being who is the mediator between god and other human beings is very high, and just like a human being, he is a collection of all; the king is the totality of all the individual characteristics of human beings. on this basis, an ideal king should have all the good qualities of human beings such as justice (judgment), generosity (forgiveness), religiosity, chivalry and courage, and avoid unpleasant qualities such as lies, cruelty, boundless anger, envy, avarice and fear, so that he can be a creator of a good governance and a coherent kingdom.afzaluddin abu hamid kermani, the author of the book eqd al-ola lelmoqefe al-a´la , who was aware of many literary texts and poems before him, has expressed the characteristics of kings, and by presenting different anecdotes from them, he has tried to teach malik dinar the correct politics and statecraft.wolfgang knauth, a german historian, has spent nearly half of his life researching the religion and statehood in ancient iran, and in a book entitled “das altiranische fürstenideal von xenophon bis ferdousi” he has stated the virtues and characteristics of ancient iranian rulers. the mentioned book was published for the first time in 1975 ad and was immediately translated into persian by saifuddin najmabadi under the title the shahriari ideal of ancient iran from xenophon to ferdowsi .