مسئولیت در برابر غیر و کنترل بدن در گلستان سعدی براساس نظریۀ لویناس

یکی از بنیان های فکری لویناس، مسئولیت پذیری تقارن ناپذیر در برابر «دیگری» است که در آن پاسداشت «دیگری» و تعهد نسبت به او، به «من» ارزش و هویّت می بخشد. از دید لویناس شرط امکان اخلاق، مواجهه با دیگری است که در یک فرایند بدنی شکل می گیرد. هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی مسئولیت در برابر غیر در گلستان سعدی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای هشت حکایت از گلستان سعدی تحلیل شده است. یافته ها نشان می‌دهد که توجه به غیریت و دیگربودگی در گلستان سعدی از سه جنبه مورد توجه است: 1. باعث شکل گیری گفتمان های اخلاقی شده است که هدف آن ها طرد رذایل اخلاقی و برجسته نمودن فضایل به نفع غیر است. 2. از آنجایی که توجه به غیریت، نیازمند پذیرش برخی محدودیت هاست، بنابراین این مسئله زمینه ساز کنترل بدن و مراقبت از نفس به نفع دیگری بوده، طوری که از گرو همین مسئله، بحث انضباط اخلاقی در گلستان سعدی نمودی فراگیر پیدا کرده است. 3. در گفتمان اخلاقی گلستان سعدی، مسئولیت در برابر غیر، علاوه بر کنترل بدن، با کنترل زبان، یعنی پرهیز از امر و خطاب به شیوۀ کتب اخلاقی همراه است و از ظرافتهای بیان هنری با مشخصه هایی نظیرگفت وگوی دو گفتمان اخلاقیِ متضاد و موقعیت های متناقض، رفتارهای بدنمند و نمایشی، زبان در حال «گفتن» به عنوان فرایندی زنده و پویا و مجازات بهنجارساز با شگردهای شوخی و انتقاد پردازش شده است؛ در واقع تلاش در جهت طرد رذیلت‌های اخلاقی و آراسته شدن به فضیلت ها با نگاهی هنری دنبال شده است.

responsibility towards others and body control in golestan saadi based on levinas theory

introduction the idea of ​​a subject-centered subject with a boundary separated from the body is that which; it was raised in the pre-modern era. little by little, the physical understanding of the subject was developed in the thought of postmodern philosophers, with studies of the effects of the results obtained from subject-centered developments. the consequence of the thought that followed the perception of the world through the body; bath changed the movement, from subjectivity to objectivity, the formation of physical subjects, different rituals and emphasis on sensory perceptions, so that the concepts of the surrounding world for him can only be defined in a living-body context. the french thinker, levinas, (1995-1906) is one of the late philosophers who has a physical perception of the world. he is known as a philosopher of ethics and another philosopher who has studied philosophy from the point of view of moral aspects and in a physical context. responsibility towards others is his most important intellectual statement. the most prominent characteristics of this theory are: 1. the moral thing is formed in the confrontation with the other and the relationship of the subject with the other.