تحلیل قابوس‌نامه از منظر روان‌شناسی مثبت

روان‌شناسی مثبت که پیشینه‌ی آن به آرای مارتین سلیگمن در دهه‌ی(1990م.) می‌رسد، رویکردی نوین در علم روان‌شناسی است که مدّعی ارائه‌ی پارادایمی جدید در این حوزه است. این رویکرد بر جنبه‌های مثبت انسان مانند شادی، خوش‌بینی و امید تاکید دارد و به شناسایی و تبیین فضائل و توانمندی‌های انسان در شش گروه: خرد و دانایی، شجاعت، انسانیّت، عدالت‌‌طلبی، اعتدال و تعالی به همراه بیست و چهار قابلیت، با عنوان فضیلت‌های همه جا حاضر می‌پردازد. قابوس نامه تالیف عنصرالمعالی قابوس بن وشمگیر یکی از آثار برجسته‌ی ادبیات تعلیمی در سده‌ی پنجم هجری است که بازتاب دهنده‌ی خودشناسی و ارائه‌ی راهکارهای مناسب در جهت شناخت فضایل مثبت و نیل به سعادت و شادکامی اصیل، به عنوان یکی از آرزوهای دیرینه‌ی اندیشمندان بوده است. از این منظر می‌توان عنصرالمعالی را در زمره‌ی اندیشمندان متعهد، اخلاق‌گرا و مثبت‌اندیشی در نظر گرفت که از سرچشمه‌ها‌ی مضامین اخلاقی و حکمی مثبت فرهنگ ایرانی سیراب شده و به خوبی توانسته است این فضایل و توانمندی‌های مثبت را، که بخش اعظمی از آن نشات‌گرفته از تجربیات خود اوست با صداقت، فروتنی و آزاداندیشی در اختیار فرزند خویش و سایر جویندگان علم و ادب قرار دهد. دستاورد پژوهش ناظر بر این است که فضایل مثبت خرد و دانش با 34.46 درصد، میانه‌روی 30.48 درصد، معنویت و تعالی 7.68 درصد، شجاعت 5.97 درصد، عدالت 5.36 درصد و رافت و عشق 4.14 درصد، به ترتیب از فراوانی بیشتری برخوردار بوده‌اند.

Analysis of Qaboosnameh from the positive psychology point of view

Positive psychology, which comes from Martin Seligman’s ideas and viewpoints in 1990, gives a new methodology in psychology, which claims the new paradime in psychology area. This methodology emphasizes on positive dimensions of human life such as happiness, optimism and hope and also tries to clarify and identify the human capabilities into six groups: wisdom and knowledgability, braveness, humanity, justice seeking, balance, and ultimateness with 24 capabilities titled, ubiquitous gratefulnesses which we can view all these parameters by lovely examples in QaboosNameh clearly, because selfawareness and providing proper solutions for understanding positive manners and achieving felicity and original happiness, is one of the old wish of the pioneers such as Onsor al Ma’ali. By this viewpoint he is considered as a responsible, behaviorist, and positivist thinker who is blessed by rich Iranian culture and its moral and positive intelligence, to provide these gratefulnesses and positive capabilities, which consist of a vast part of his self experience, honestfully, humbled, freewillingly for his legacy and other knowledge seekers.The achievements of the supervisor projects reveals that these positive wisdom and knowledge by 46.34 percent, balance by 48.30 percent, perfection by 68.7 percent, braveness by 97.5, justice seeking by 36.5, mercifulness and patient by 14.4 percent are in a row from most to least frequent.