نقالی‌های مکتوب به عنوان یک ژانر ادبی در نثر فارسی

«نقالی‌های مکتوب»، داستان‌های بلند عامیانه‌ای هستند که در طی سنّت نقالی و داستان‌گزاری از شکل شفاهی با حفظ برخی ویژگی‌های زبان مردم به شکل مکتوب درآمده‌اند. سنّت داستان‌گزاری، سنّتی دیرپا در ایران بزرگ است که همواره منابع لازم برای آفرینش آثار ادبی ارزشمند را فراهم نموده است. داستانهایی که از قلمرو ادبیات شفاهی به قلمرو ادبیات مکتوب وارد شده‌اند، دارای ویژگی‌ها و خصلت‌های منحصر‌به‌فرد محتوایی و ساختاری، تاریخی و فرهنگی هستند و هویت جداگانه‌ای دارند. این هویت جداگانه ما را ترغیب می‌کند تا این داستان‌ها را ذیل یک نوع یا ژانر ادبی خاص قرار دهیم. دانش انواع ادبی، زمینه را برای پژوهشگران فراهم می‌کند تا در یک چارچوب منظم، آثار ادبی را مطالعه کنند. پیش‌تر برخی محققان، «نقالی‌های مکتوب» را زیر انواع ادبی «رمانس»، «حماسۀ منثور»، «رمان شهسواری قهرمانی» و «افسانه» قرار داده‌اند. در این مقاله سعی شده است با استفاده از سه متغیر درون‌متنی «محتوا، فرم و وجه» و چهار متغیر برون‌متنی «کارکرد، بافت، مخاطب، روابط بینامتنی»، «نقالی‌های مکتوب» به عنوان یک ژانر ادبی جداگانه با ویژگی‌های خاص معرفی شود.